Nieuws

Hoe moet het CDA verder na zware verkiezingsnederlaag? "Poppetjes laten opstappen lost niks op"

Wopke Hoekstra
Wopke Hoekstra © ANP
De partij is in geen enkele Overijsselse gemeente meer de grootste. De kiezers keerden het CDA vorige week massaal de rug toe tijdens de Provinciale Statenverkiezingen. Hoe moet het nu verder met de partij die ooit een grootmacht was in Overijssel? Morgen praat de top van de partij verder, nadat er vrijdag al crisisoverleg plaatsvond. "We moeten vooral gaan luisteren en duidelijk stelling nemen. Poppetjes laten opstappen lost niks op", zegt CDA-wethouder Harry Scholten.
In "zijn" Hof van Twente was het CDA bij de vorige provinciale verkiezingen nog de grootste partij, vorige week stemde nog geen tien procent van de kiezers op een CDA'er. Net als in vrijwel alle andere gemeenten ging BBB met de winst aan de haal. Met een overgrote meerderheid: ruim 43 procent van de inwoners van Hof van Twente stemde op de partij van Caroline van der Plas.

'Geen landbouwers uitkopen'

Harry Scholten hoopt dat zijn partij stevig gaat reageren op de uitslag van de verkiezingen. Het plan van het kabinet om de stikstofuitstoot in 2030 te halveren moet volgens Scholten van tafel. "We moeten dat verschuiven naar 2035. Daarnaast: landbouwers uitkopen, dat gaan we niet doen. We moeten daar duidelijk stelling in nemen."
Patrick ten Voorde, fractievoorzitter van het CDA in Haaksbergen, is het daarmee eens. "We moeten de groep landbouwers weer serieus nemen. Wij hebben in Haaksbergen iemand in de fractie zitten die zich stevig heeft verdiept in het stikstofverhaal. Van die lokale expertise moet bij de provincie in Zwolle, maar zeker ook in Den Haag gebruik worden gemaakt. De lijntjes zijn er, die mogen best geïntensiveerd worden."
Ook Haaksbergen was een echte CDA-gemeente, tot vorige week ruim 40 procent een BBB-vakje roodkleurde. "Er zal geluisterd moeten worden naar de kiezers", stelt Ten Voorde. "Daar moet nu een begin mee worden gemaakt. De rust moet terugkeren in de partij en we moeten nadenken over de vragen: wat hebben we nodig, wat kunnen we en hoe gaan we dat aanpakken?"
De populariteit van het CDA kreeg een flinke klap toen in de zomer van 2021 Enschedeër Pieter Omtzigt uit de fractie stapte en zelfstandig verder ging. Alleen al in Overijssel behaalde hij bij de Tweede Kamerverkiezingen meer dan 67.000 voorkeursstemmen. Ruim de helft van alle CDA-kiezers in onze provincie stemde op Omtzigt. Regionale CDA-politici hebben al langer grote moeite met de landelijke koers van de partij. Vooral vanwege de omgang met boeren en het stikstofbeleid.
Na een machtsstrijd met Pieter Omtzigt werd Wopke Hoekstra eind 2020 partijleider van het CDA, na een tumultueus verlopen verkiezing. Nu wordt er volop gediscussieerd over Hoekstra's positie. De combi partijleider / minister van Buitenlandse Zaken is in de ogen van de CDA-achterban een ongelukkige.

'Hoekstra hoeft niet op te stappen'

Patrick ten Voorde begrijpt dat er discussie is over de positie van Hoekstra. "Na zo'n nederlaag ontstaat er altijd discussie over het gezicht van de partij. Maar van mij hoeft hij niet op te stappen. Het is belangrijker dat de rust terugkeert in de partij."
"Als Hoekstra opstapt, lost dat niks op", zegt Harry Scholten. "We moeten vooral luisteren en een duidelijk verhaal laten horen. De kiezers hebben de onrust laten horen via hun stemgedrag. De opkomst was hoger dan vier jaar geleden, dat moeten we koesteren. De onvrede is netjes duidelijk gemaakt via het democratisch proces, daar moeten we als CDA op acteren."
Jan Immink van het CDA in Hellendoorn is blij dat Hoekstra meteen heeft laten weten dat het CDA iets met de verkiezingsuitslag moet doen. "Beter dan Rutte die in een eerste reactie zei dat hij het beleid dan wel over links kon proberen in de Eerste Kamer. Helder is dat de kiezer heeft gesproken. Dat signaal kunnen we als partij niet negeren. Er moet een koerswijziging plaatsvinden."
De CDA-afdelingen in Noordoost-Twente zijn we bezig om hun reactie en gevoelens over te brengen aan de partijtop. "We doen dit voorlopig niet via de media", laat Marc Smellink van CDA Dinkelland weten.
Na de grote verkiezingsnederlaag vertelden CDA-ministers afgelopen vrijdag al dat het kabinet niet verder kan doorgaan op de ingeslagen weg met het stikstofbeleid. Wat er anders moet, liet CDA-leider Hoekstra toen nog in het midden.

Heb je een nieuwstip of nieuwe informatie? Tip de redactie via WhatsApp of via de mail.