Windturbines in Buurse? "Hier wordt aan natuurherstel gedaan, dat past daar niet bij"

Veel keuze heeft Haaksbergen niet. In de Regionale Energiestrategie (RES) Twente 1.0 heeft de gemeente laten vastleggen dat er 30 hectare aan zonnevelden komen, 22 hectare aan zonnepanelen op daken en 5 windturbines. Dit alles om bij te dragen aan de regionale doelstelling om in 2030 anderhalf miljard kilowattuur aan duurzame stroom op te wekken.

Maar waar laat Haaksbergen die vijf turbines als daarvoor allerlei belemmeringen gelden? In het Haalbaarheidsonderzoek windenergie heeft Bosch & Van Rijn, adviesbureau voor windenergie, die puzzel gelegd: het wordt Buurse, een landelijk gelegen kerkdorp pal tegen de grens met Duitsland. Daar is, zo stelt het college, "ten noorden van Buurse een relatief groot gebied waar een cluster windmolens onder voorwaarde mogelijk is." Ook ten zuiden van het kerkdorp zijn er enkele mogelijkheden, al zijn die klein en steeds geschikt voor één enkele windturbine.

Bezorgde Buursenaren zagen begin vorig jaar de bui al hangen en richtten Stichting Tegenwind Haaksbergen op. Met als doel de plaatsing van windmolens in Haaksbergen tegen te houden. Maar Haaksbergen moet haar aandeel leveren in de RES en wil zelf, in overleg met inwoners, de meest geschikte locaties aanwijzen. "Doen we dat niet, dan kan de provincie - zonder rekening te houden met onze wensen - initiatieven voor het plaatsen van windmolens in behandeling nemen. Dat vind ik niet wenselijk", zegt verantwoordelijk wethouder Johan Niemans.

"We weten natuurlijk óók dat windmolens impact hebben op onze omgeving", stelt Niemans. "Door zelf de regie te houden denken we de belangen van Haaksbergen het beste te kunnen behartigen." Tegelijkertijd realiseert het college zich ook dat geschikte locaties voor windturbines dungezaaid zijn binnen de gemeentegrens. Woningen, Natura 2000-gebieden, hoogspanningskabels, laagvliegroutes en ondergrondse leidingen gooien op tal van locaties roet in het eten.

Maar dus niet in Buurse, blijkt uit het haalbaarheidsonderzoek. Dat het groene grensdorp de aangewezen locatie is, is voor Albert Kraak van de vorig jaar opgerichte Stichting Tegenwind Haaksbergen geen verrassing. Waar hij wel verbaasd over is, is het moment van het onderzoek. “Er is geen landelijke geluidsnorm meer voor windmolens, daar komt het Rijk nog mee. Dat komt omdat de Raad van State (in 2021 red.) alle normen van tafel heeft geveegd.”

Volgens Kraak worden die nieuwe geluidsnormen nog dit jaar vastgesteld. Zo lang die er niet zijn, gaat het onderzoek volgens hem uit van aannames. Want het maakt, voor de minimale afstand tot een woning, nogal uit hoeveel decibel aan geluid een windturbine produceert.

Want als er 47 decibel op de gevel mag worden gemeten, zoals de afgeschoten norm gold, dan mag de turbine op zo’n 400 meter van een woning staan. De kans bestaat dat de nieuwe, nog vast te stellen norm uitgaat van een lager aantal decibel. In het Haaksbergse onderzoek zijn daarom toekomstscenario’s opgenomen.

“Zo worden in het haalbaarheidsonderzoek normen van 45 en 43 genoemd. Dan moet de afstand tussen woning en windturbine opeens meer zijn, maar causaal verband ontbreekt. En die normen zijn door het onderzoeksbureau bepaald. Maar dat is aan onze bestuurders”, zegt Kraak, volgens wie er nog wel meer aan het onderzoek mankeert. Zoals het gevolg van slijtage van de wieken en de milieutechnische aspecten van windmolen. “Zo duurzaam zijn die dingen niet. Na een aantal jaar zijn ze afgeschreven en wat doen we dan? Dan begraven we ze ergens in Afrika. Da’s lekker duurzaam.”

En hoe zit het met de gezondheid en de veiligheid voor omwonenden, vraagt Kraak zich af. “Daar wordt in het rapport helemaal niet op ingegaan.” En dan de bijzondere flora en fauna waar het grensdorp bekend om is. “Buurse is een Natura 2000-corridor met beschermde vogelsoorten als de rode wouw en de kraanvogel. Dit is een prachtig gebied, uniek in Nederland, waar veel aan natuurherstel wordt gedaan. Dit plan past daar niet bij.”

Zo lang een en ander niet beter is onderzocht en het rijk geen nieuwe normen voor windturbines heeft vastgesteld, moet Haaksbergen de handrem aantrekken. Met die boodschap richt de Stichting Tegenwind Haaksbergen zich tot de gemeenteraad, die medio april het haalbaarheidsonderzoek windenergie, met Buurse als meest geschikte locatie, behandelt. “Als we dit willen tegenhouden, moeten we er nu voor gaan liggen.”