In Den Ham overheerst trots als Lancaster bommenwerper toch voorbij vliegt

Het telefoontje van flight lieutenant Neil Whitehead van de Engelse luchtmacht sloeg gisteren in als een bom. De herdenkingsvlucht van de Lancaster, die onder meer over Den Ham en Kloosterhaar gaat, zou niet doorgaan. Technische mankementen maakten de vlucht van Engeland naar Nederland en onmogelijk. Of, zoals Whitehead gisteren meldde: "De veiligheid van de bemanning en de integriteit van het Lancastertoestel moet voorop staan."

Een Dakota stond al klaar om de herdenkingsvlucht over te nemen, maar die blijft vandaag aan de grond. "De Lancaster vliegt toch!", roept een ontroerde Chambers nadat hij net opnieuw is gebeld door de Engelse luchtmacht. "Die biedt excuses aan voor de verwarring van gisteren. Ik sprak mensen uit België die de tranen in de ogen hadden omdat de herdenkingsvlucht niet door zou gaan. Nu heb ik tranen van geluk."

Chambers heeft hemel en aarde bewogen om de flyby met de oude Lancaster bommenwerper te realiseren. De afmelding van gisteren viel hem dan ook bijzonder zwaar. "Al weet je dat zoiets kan gebeuren, het gaat wel om een dame van 80 jaar. Alle lof daarom voor de Engelse luchtmacht. Zaterdag is de kroning van Charles, maar ze weten hoe belangrijk de herdenking is voor Nederland. Het is ze toch gelukt de flyby voor elkaar te krijgen en hier te zijn."

De bommenwerper brengt met de vlucht over Nederland een eerbetoon aan alle bemanningsleden van Lancasters, die tijdens de Tweede Wereldoorlog in Nederland neerstortten en omkwamen. "Maar let op", zei Chambers vooraf. "De informatie op de site van het Ministerie van Defensie klopt niet. De Lancaster komt ongeveer een uur later over dan daar vermeld staat."

Wie de herdenkingsvlucht door de 80-jarige Engelse dame vanuit Den Ham wil bekijken, moest om 14.42 uur het luchtruim in de gaten houden. Vier minuten later, om 14.46 uur, scheerde de Lancaster over Kloosterhaar. Chambers: "De vlucht was ook te volgen op Flightradar24 met vluchtnummer PA474."

Chamber genoot zelf van de flyby in Den Ham. "Bij het monument van Les Knight aan de Janmansweg." De Australische gevechtspiloot Knight was 22 jaar toen hij tijdens de Tweede Wereldoorlog voorkwam dat zijn bommenwerper in de kern van het dorp neerstortte. "Hij wist zijn toestel af te wenden en kwam net buiten Den Ham neer. Aan de Janmansweg."

Zijn bemanning bracht zich even daarvoor in veiligheid door met een parachute uit het vliegtuig te springen. Bij zijn actie om het dorp te redden, kwam Knight zelf om het leven. "Hij was een beroemd piloot", zegt Chambers. "Een held."