Nieuws
Veel belangstelling voor 'Joodse Open Huizen' in Steenwijk: "Geschiedenis die we niet mogen vergeten"
Steenwijk deed vandaag opnieuw mee aan het landelijke project Open Joodse Huizen - Huizen van Verzet. In drie woningen werden de verhalen van de oorspronkelijke Joodse bewoners verteld. De belangstelling was groot, de huiskamers waren te klein om alle geïnteresseerden een plekje te geven.
Voor het huis van Jeanet aan de Meppelerweg in Steenwijk ligt een Stolperstein, een struikelsteentje ter herinnering aan de vroegere bewoner Izak de Leeuw. Het verhaal van Izak en de andere bewoners uit de oorlogstijd is vandaag te horen in de huiskamer van Jeanet en haar gezin: "Ik kende de geschiedenis nog niet", vertelt Jeanet de Graaf. "We wisten natuurlijk van de Stolperstein, maar het is heel mooi om nu het hele verhaal erachter te horen."
In drie woningen in Steenwijk werden de verhalen van de oorspronkelijke Joodse bewoners verteld.
Geschiedenis levend houden
Het verhaal achter Meppelerweg 4, het huis van Izak de Leeuw, wordt verteld door Klaas de Jong. Hij nam ook het initiatief om in Steenwijk aan te haken bij de Open Joodse huizen - Huizen van Verzet: "De helft van de Joden uit Steenwijk is in de oorlog vermoord, landelijk zelfs zeventig procent. Het betekende eigenlijk het einde van de Joodse gemeenschap hier. Dat mogen we niet vergeten. En dit is een mooie manier om dichtbij de mensen die geschiedenis levend te houden."
Bij het huis van Jeanet staan de eerste belangstellenden al een half uur te vroeg voor de deur. Als Klaas met zijn verhaal begint, zit de kamer bomvol. Laatkomers moeten wachten op de volgende ronde, bij elk huis zijn er twee sessies gepland. "Ik ben heel blij met de opkomst", vertelt Klaas. "Je kan je niet van tevoren opgeven, dus het blijft spannend. Vorige keren was het ook druk, maar er hebben nu drie coronajaren tussen gezeten."
Verhalen delen
Het idee voor de Open Joodse Huizen - Huizen van Verzet komt van het Joods Cultureel Kwartier. Elk jaar rond dodenherdenking worden er verhalen gedeeld in huizen waar Joden of verzetsmensen woonden en werkten voor, tijdens en vlak na de Tweede Wereldoorlog. Inmiddels doen zeventien gemeenten mee. In Overijssel doet naast Steenwijk ook Deventer mee, daar kon je vorige week vijf huizen bezoeken.
"Ik vind het heel belangrijk om hieraan mee te doen en dit verhaal te blijven delen", vertelt Jeanet. "Mijn jongste zoon is er nu bij, ik weet niet wat hij er van onthoudt, maar we willen dit onze kinderen wel graag meegeven. Het verhaal van het steentje en vooral wat daar achter zit, dat vind ik mooi hieraan."
Het verhaal van Meppelerweg 4 Steenwijk
Aan de Meppelerweg 4 woonden in 1940 het echtpaar Hein en Johanna (Jo) de Groot samen met de broer van Jo, Izak de Leeuw. In 1942 moesten ze onderduiken. Izak werd vermoord in Auschwitz, in de stoep voor dit huis ligt voor hem een Stolperstein. Jo en Hein overleefden de oorlog. Toen na de bevrijding de trieste balans werd opgemaakt, bleek dat er behalve Hein uit het gezin waarin hij opgroeide niemand meer in leven was.
Aan de Meppelerweg 4 woonden in 1940 het echtpaar Hein en Johanna (Jo) de Groot samen met de broer van Jo, Izak de Leeuw. In 1942 moesten ze onderduiken. Izak werd vermoord in Auschwitz, in de stoep voor dit huis ligt voor hem een Stolperstein. Jo en Hein overleefden de oorlog. Toen na de bevrijding de trieste balans werd opgemaakt, bleek dat er behalve Hein uit het gezin waarin hij opgroeide niemand meer in leven was.
De oorlog krijgt in dit huis nog een wrang staartje na de bevrijding. Een nichtje van Jo, Betsy, had de oorlog overleefd. Samen met haar man Ja’akov Adler kregen ze een baby in onderduik. Hein en Jo wilden hun huis in Steenwijk beschikbaar stellen aan het jonge stel, maar er woonde inmiddels een NSB-gezin in. Toen Ja’akov - dakloos en drie jaar met zijn vrouw op de vlucht geweest - met dit verhaal naar de gemeente ging, kreeg hij van de ambtenaar te horen: “Ik kan die mensen toch niet zomaar op straat zetten?”. Pas na veel getouwtrek en hoge kosten konden ze in het huis gaan wonen. Teleurgesteld in Nederland verhuisde het gezin in 1949 naar Israël.
