Boeren kunnen helpen in energietransitie: "Ga het halen waar het is"

"We hebben in het landelijk gebied enorm potentie in hernieuwbare opwek", zegt André Rotteveel van LTO Noord. "Dat is op dit moment nog niet allemaal op het net te zetten."

Boeren kunnen volgens hem nog meer bijdragen aan de energietransitie. "Mijn oproep aan de provincie is: maak gebruik van je bevoegdheden om vooral in het landelijke gebied te beginnen met het verbeteren van je netwerk. Dat mes snijdt aan twee kanten. Qua fysieke ruimte en regels is het makkelijk en daarnaast kun je meters maken omdat bijvoorbeeld daken heel groot zijn."

Daarbij is draagvlak volgens Rotteveel wel essentieel. "Boeren zijn al generaties lang verbonden aan hun plekje en iedereen die daaromheen woont. Wij willen geen ruzie met de buren."

Bert Krale van de Overijsselse Vereniging van Krachtige Kernen denkt dat het de toon is die de muziek maakt. "Het is de toon van 'wij komen u windmolens brengen. U mag meedoen en we hopen dat u daar blij van wordt.' Als ik dat vergelijk met bijvoorbeeld Nieuwleusen, daar hebben ze een corporatie opgericht. Ze doen fantastische maatschappelijke dingen met de opbrengst. De mensen die dichtbij wonen zijn nog steeds niet blij, maar de gemeenschap an sich is daar hartstikke blij mee. Maar dat kost tijd."

Arthur Vermeulen van Pure Energie erkent dat in het verleden wel eens een vergunning werd aangevraagd zonder overleg met omwonenden. "Dat is ons slecht bevallen. Dat doen we nu dus nooit meer. Door je open op te stellen, krijg je meer acceptatie."

Jos Keurentjes, hoogleraar aan de Universiteit Twente (UT), wil graag nog een stap verder gaan. Wat hem betreft wordt er eerst gekeken naar het hele energiesysteem. "Dat moet een complexe mix van opwekkingsmethoden worden. En dat betekent dat je op de juiste plek de juiste dingen moet doen. Ik denk dat het heel belangrijk is dat we een beeld gaan krijgen van hoe je lokaal opwekken en gebruik aan elkaar kunt koppelen. Want alles wat je lokaal op die manier kunt verknopen, hoef je niet over dat grote net heen en weer te slepen."

Volgens Keurentjes is de huidige manier van politiek bedrijven vooral een sta in de weg. Hij pleit voor meer mensen met vakkennis in de politiek, zodat complexe zaken eenvoudiger verteld en uitgevoerd kunnen worden. En de opslag van energie wordt volgens de hoogleraar een 'hot issue'.

"Als we dat hele spel in kaart gaan brengen, alle lokalen knooppunten inbedden in een groter geheel en dan ook slim nadenken over de opslagopties die daarbij horen en de transportmodaliteiten, dan krijg je een systeem waarvan je dat met elkaar voor iedereen in de pas kunt krijgen."