Nieuws
Duizenden kilo’s restafval ‘verdwenen’ sinds invoering Diftar in Zwolle

Prachtige cijfers zijn het, die de gemeente Zwolle presenteert na bijna een half jaar Diftar. Het nieuwe afvalinzamelsysteem zorgt er in één klap voor dat er 2,56 miljoen kilo minder restafval is. Maar elders in de stad overheerst chagrijn. Bij de SP bijvoorbeeld, die op dezelfde dag het 'Rapport Afvalboete' presenteert. Bovendien zijn er vragen over hoe dat restafval opeens 'verdwijnt'.
Om maar te beginnen met de olifant in de kamer: afvaldumpingen, of 'bijplaatsingen', zoals de gemeente het liever noemt. Een dag na de invoer van Diftar werd Twitter al overspoeld met foto's van containers die omringd waren met afvalzakken.
Dat Diftar leidt tot meer rotzooi bij vuilnisbakken lijkt onoverkomelijk. Aan de andere kant van de provincie, in Enschede, gebeurde hetzelfde toen bewoners opeens moesten betalen per keer dat ze afval inleverden. Maar er is ook een verschil tussen Zwolle en Enschede.
Meer gedumpt afval
Want waar de gemeente Enschede nooit bijhield hoeveel afval werd 'bijgeplaatst', doet Zwolle dat wel. De gemeente kreeg in het eerste kwartaal van vorig jaar 2477 meldingen, tegenover 3529 dit jaar. Met een kanttekening dat de cijfers van vorig jaar waarschijnlijk lager uitvielen omdat de 'registratie moest worden opgestart'.
De gemeente spreekt hier dus alleen van het aantal meldingen. Dit betekent dat een melding over één gedumpte vuilniszak kan gaan, maar ook over twintig zakken.
Tekst gaat verder onder de tweet
"We beseffen dat het gevoel over het straatbeeld anders kan zijn dan de feiten en cijfers laten zien", schrijft de gemeente in een brief aan de raad. "Wat opvalt, is dat bijplaatsingen vooral zijn toegenomen op locaties die al langere tijd in beeld zijn als locatie waar wordt bijgeplaatst. Deze locaties pakken we met voorrang aan."
De raadsbrief hangt ongetwijfeld op het dartbord van de SP-fractie. Want daar regende het de afgelopen maanden klachten, zegt de partij in het rapport Rapport Afvalboete. Ze krijgen 822 klachten in totaal, waarvan er 506 gaan over dumping. Maar ook de hoge prijs (49) en ongedierte door dumping (58) blijken een bron van irritatie.
Eerst zoomen we in op de klinkende cijfers van de gemeente. De belangrijkste conclusie is dat de Zwollenaar in het eerste kwartaal van dit jaar gemiddeld 19 kilo minder restafval weggooide dan in die periode een jaar eerder (van 43 kg naar 24 kilo).
Dat is goed nieuws, want dat betekent dat er meer afval wordt gerecycled. De gemeente toont dat aan met deze cijfers:
Kilogram afval per Zwollenaar (gemiddeld)
- Papier: toename van 2kg
- Plastic en verpakkingen: toename van 2kg
- GFT: toename van 4kg
Dus, samenvattend: de Zwollenaar gooit 19 kilo minder restafval weg, maar 'slechts' 8 kilo daarvan belandt in de papier-, plastic- of gft-bak. Waar is de overige 11 kilo gebleven? De gemeente noemt twee scenario's.
De eerste verklaring is dat er geen mensen meer van buiten de gemeente afval komen brengen. "Het kon lonen om bij familie- of vriendenbezoek restafval mee te nemen naar Zwolle", zegt de gemeente. De tweede verklaring is dat bewoners 'bewuster zijn geworden en aandacht hebben voor het verminderen van restafval.'
'Zeer onwaarschijnlijk'
Brammert Geerling haalt zijn wenkbrauwen op als hij die uitleg leest. De SP-fractievoorzitter noemt het 'zeer onwaarschijnlijk' dat mensen opeens zoveel minder zijn gaan consumeren. "Net als de verklaring over de mensen die van buiten de stad afval kwamen langsbrengen."
"Het voelt allemaal als nattevingerwerk en speculatie, ik wil harde cijfers zien." De fractievoorzitter denkt ook dat een flink deel van het restafval naast de containers op straat belandt. "Je ziet ook zakken in publieke prullenbakken of in die netten naast fietspaden."
"Wij hebben al een hele lijst vragen opgestuurd, ook over de mate waarin het afval wordt gescheiden", zegt Geerling. "Wanneer de antwoorden er zijn weet ik niet, maar hier komt in ieder geval nog een debat over."