Festival Zunnewende viert feest met vijftiende editie streektaal en streekcultuur

De tijd rond de langste dag is een uitgelezen moment voor een festival in de openlucht met muzikanten, schrijvers en dichters die zich uitdrukken in varianten van het Nedersaksisch, zoals die in de verschillende regio's van Overijssel gangbaar zijn. Twente, Salland, de Kop van Overijssel en de Stellingwerven; ze worden allemaal vertegenwoordigd.

De locatie is uniek: een oud kasteelterrein, waar binnen de grachten muziekoptredens plaatsvinden. Daarnaast zijn er verdeeld over het terrein intieme speelplekken, waar de schrijvers en dichters hun opwachting maken. In een warme, ietwat mystieke avondsfeer komen de optredens in streektaal nog meer dan anders tot hun recht. Het kleinschalige karakter van dit evenement, de knusse podia, het feit dat men letterlijk dicht op de artiest zit en de gezelligheid maken Zunnewende tot een bijzonder evenement.

De eerste editie in 2005 trok tussen de 600 en 700 bezoekers. Het doel was om de bezoekers een indruk te geven wat streektaal, streektaalmuziek en streekcultuur te bieden hebben. Het werd meteen een groot succes voor zowel het publiek als de optredende artiesten, schrijvers en dichters. Sindsdien is het meer weg te denken. Het festival kent elk jaar een uitgebreid programma en mag zich verheugen in een toenemende belangstelling. Ook is het festival uitgebreid met een middagprogramma voor de hele familie.

Albert Bartelds en Heidi Butink organiseren het festival. Bartelds benadrukt: "Het is heel belangrijk je eigen cultuur goed te kennen, te beleven en te blijven gebruiken. Daarom laten we hier graag zien dat er in onze Nedersaksische talen prachtige muziek wordt gemaakt. Het is een kleinschalig en teer festival. We richten ons ook op de tedere, zachte kant van de streektaal: met gedichten en verhalen." Butink vult aan: "En deze locatie, landgoed Schuilenburg, is daar heel geschikt voor. Het heeft veel historie: hier kwamen van oudsher al (water)wegen en mensen uit allerlei windstreken samen, een ideale plek voor een festival in allerlei dialecten."

Op het programma van Zunnewende dit jaar gevestigde namen in de streektaal en streektaalmuziek, zoals de Drentse Margaretha Kleine, de Groningers Marlene Bakker en Tammo doet Staal, Lucy Legeland & Firma Weijland uit de Achterhoek, de Losse Eindties uit Genemuiden en de gebroeders Roo uit Rouveen. En er is ook dichtkunst van onder andere Cornelis Kaptein uit Urk, Ria Westerhuis, geboren aan de Overijsselse kant van de Reest en Egbert Hovenkamp, die opgroeide in Drenthe, maar later naar Overijssel verhuisde. Hij schrijft dit jaar het Zunnewendegedicht, een traditie die hoort bij het Zunnewendefestival en elk jaar een prachtig gedicht oplevert. Kunstenaar en dichter Eric Schutte uit Ommen brengt het publiek op de Regge in vervoering met zijn gedichten.

Dat Zunnewende met de tijd meegaat, blijkt wel uit het feit dat er tijdens het festival live podcasts worden gemaakt door 'saksivist' Martin ter Denge, bekend van zijn 'Wearldsprâke podcast'. Hij was ook de eerste Nedersaksische podcaster. Samen met Renate Snoeijng, directeur Huus van de Taol in Drenthe, maakt hij ook tijdens Zunnewende podcasts. En natuurlijk betrekken ze de optredende artiesten en bezoekers hierbij.mis

Om het lustrum te vieren is er zondag 25 juni om 12.00 uur een zogeheten hagenpreek in het Nedersaksisch op het kasteelterrein. Een hagenpreek werd in vroeger dagen gehouden voor mensen die zich niet thuis voelden in de gevestigde orde van religie. Zij kwamen samen op een geheime locatie buiten de stad in de openlucht achter de heg, vandaar de naam hagenpreek of 'hagepreke' in dialect. Ze luisterden daar naar de uitleg en betekenis van woorden uit de bijbel. Ook werden er liederen gezongen. Dit zal in de hagenpreek van zondag ook worden gedaan. De toegang is gratis.