Nieuws
Dijk op instorten bij Kampen: "Dit is een unieke proef"

Zo’n honderd meter oude IJsseldijk in de buurt van Kampen staat op instorten. Het stuk dijk is onderdeel van het praktijkonderzoek Opbarsten bij Dijken van het waterschap Drents Overijsselse Delta en kennisinstituut Deltares. “Dit is echt uniek”, vertelt specialist waterveiligheid Bert Koster. “Het is maar eens in de tien tot twintig jaar dat we dergelijke proeven kunnen doen.”
Het onderzoek vindt plaats op een groot testterrein langs de IJssel. “Dit stuk dijk is komen te vervallen en dat geeft ons een unieke kans om hier proeven te doen”, legt Bert Koster uit. “We pompen water in de ondergrond, waarna die grond gaat drijven en de dijk verweekt. We voeren dus in feite een stresstest, een fitheidstest, uit om te kijken hoe sterk de dijk daadwerkelijk is.”
Dijk op instorten bij Kampen: "Dit is een unieke proef"
40.000 liter per uur
Op het stuk dijk staan grote containers. “Deze container gebruiken we om het water langzaam in de kering te infiltreren”, wijst Bert Koster. “We pompen 40.000 liter per uur in de ondergrond. Die blauwe containers hebben totaal een inhoud van 400.000 liter water en kunnen we eventueel vullen om de dijk nog te verzwaren.”
De kuil naast de testdijk staat vol met sensoren. “De paaltjes meten de waterdruk in de ondergrond. Bovenop zitten markeringspunten waarmee we heel nauwkeurig de vervorming van de bodem waarnemen. Zo weten we precies wat er met welke waterdruk met de bodem gebeurt.” Alle gegevens worden doorgezet naar het controlecentrum naast de kuil.

Weinig kennis
Die gegevens zijn voor het waterschap erg belangrijk. “Het doel is om de dijk uiteindelijk zo laat mogelijk te laten instorten. Hierdoor kunnen we bewijzen dat de keringen steviger zijn dan dat we denken, waardoor en in Nederland dus ook minder dijken verstevigd hoeven te worden.”
Er is momenteel nog weinig kennis over hoe het zogenaamde ‘opbarsten’ precies werkt. Tijdens dit proces barst de grond nabij de dijk open, waardoor de dijk instabiel wordt en in elkaar kan zakken. “Daarom rekenen dijkenbouwers met conservatieve aannames om de sterkte van de dijk te bepalen en zo voldoende veiligheid te garanderen.”
Donderdag of vrijdag
De dijk ziet er maandag nog prima uit, maar dat zal volgens de specialist waterveiligheid nog wel veranderen. “De verwachting is zeker dat de dijk het einde van deze week onderuit gaat”, aldus Bert Koster. “We verhogen langzaam de druk in de bodem. De experts hebben uitgerekend dat het donderdag of vrijdag, of anders heel misschien komend weekend het zal gaan gebeuren.”