Omtzigt doet "geen grote beloftes" en stelt Overijssel gerust: "Deze kieskring is heel belangrijk"

Hoe groot kan Nieuw Sociaal Contract worden? In bepaalde peilingen tikte Omtzigt al eens 46 zetels aan als hij op dat moment met een eigen partij zou meedoen aan de verkiezingen. Is dat reëel, en is het wenselijk? Omtzigt heeft daar zo zijn eigen ideeën over.

"Misschien plakken mensen hun eigen wensen wel op mij zolang ze niet weten wat ik wil doen." Hoe duidelijker dus de standpunten van Omtzigt en zijn partij, des te groter is de kans dat mensen afhaken? "Ja, misschien wel", zegt de Enschedese politicus daarover, de dag nadat hij bekendmaakte met Nieuw Sociaal Contract mee te zullen doen aan de Kamerverkiezingen op 22 november. "Als u voor grote beloftes bij mij komt, bent u aan het verkeerde adres."

Als Omtzigt uitlegt welke oplossingen hij heeft om het openbaar bestuur op orde te brengen, de armoede aan te pakken en de woningnood terug te dringen, volgt een uitgebreid, vaak technisch, verhaal over belasting- en toeslagenhervormingen. Niet zo gek, vindt Omtzigt, want zo simpel is het allemaal ook niet.

"Als het woningtekort opgelost zou kunnen worden met een oneliner, dan was het al wel gebeurd, want er is echt geen onwil bij de regering om het op te lossen. Dat is een vervelend probleem en het zou zo fijn zijn als we in deze campagne eens praten over hóé we dat denken op te lossen, in plaats van dat iedereen zegt dát ze het op willen lossen."

Uitgebreide debatten met als doel het oplossen van specifieke problemen die in een land leven. Omtzigt mist ze in Nederland. "In andere landen hebben we grote debatten tussen de tegenstanders, die soms ook anderhalf duren over hoe je bepaalde problemen oplost."

Het is niet de manier waarop (televisie)debatten in Nederland vaak worden gehouden. Daar doen bijna alle partijen aan mee en elk politiek kopstuk krijgt per onderwerp een paar minuten de tijd om zijn of haar punt te maken. "Als je over een probleem wilt praten, helpt het als er één of twee thema's zijn, met twee of drie politici, in een debat waarin je elkaar uit laat praten."

In een campagne die draait om welke partijen met elkaar gaan regeren heeft Omtzigt weinig trek. Ook debatten met tien, vijftien partijen tegelijk ziet hij niet zitten. Het voeren van een goed debat is dan nauwelijks mogelijk. "Dan gaat dat best lastig worden."

Eigenlijk hoopt Omtzigt vooral dat andere partijen in zijn ideeën over goed bestuur en bestaanszekerheid een basis zien waardoor zij willen samenwerken. "Dat we eigenlijk al voor de verkiezingen zien dat zich daar meerderheden op aftekenen die niet alleen afhangen van Nieuw Sociaal Contract."

De uitstekende peilingen ten spijt, Omtzigt wil zelf liever verantwoord groeien. Hoe hij dat gaat doen? "Dat weet ik nog niet. We gaan eerst eens kijken hoe het valt. Tot nu toe waren het allemaal fictieve peilingen, dus we kijken eerst wat mensen vinden van de programma's en de ideeën die we lanceren. Dan zien we bij de kandidaatstelling wel hoeveel mensen we verantwoord als kandidaat kunnen aanwijzen. Dat is een heel lastig dilemma."

De vraag is natuurlijk of Omtzigt genoeg geschikte mensen kan vinden als hij inderdaad tientallen zetels gaat halen bij de verkiezingen. Is meedoen in niet alle kiesdistricten dan een optie? "Dat heeft niet de voorkeur, maar het is aan het einde van de dag wel één van de mogelijkheden." Een ding is overigens wel zeker. "Als ik moet kiezen tussen kieskringen dan is kieskring vier, in Zwolle, een heel belangrijke", lacht Omtzigt. De Overijsselse kiezer kan dus zeker stemmen op Omtzigt in november.

Kort nadat Omtzigt de nieuwe naam van zijn partij bekendmaakte, werd ook duidelijk dat Eddy van Hijum, oud-gedeputeerde voor het CDA in Overijssel, is overgestapt naar zijn partij. Omtzigt is er blij mee. "Heel fijn, we zijn natuurlijk al een tijdje bezig met die samenwerking en ik ben heel blij dat hij het verkiezingsprogramma gaat schrijven met input van heel veel mensen."

Het sterke punt van Van Hijum is volgens Omtzigt zijn 'denkkracht'. "We kennen elkaar natuurlijk al twintig jaar, zijn bijna tegelijk in de Kamer gekomen, hebben altijd heel goed contact gehouden. We hebben veel discussies gehad welke kant Nederland op moet en dat is wat je in je kernteam wilt hebben: mensen met wie je ook inhoudelijk kunt sparren. En dat is met Eddy het geval geweest."

Als Omtzigt de vraag krijgt hoe groot de kans is dat Van Hijum op de lijst komt, kan hij een lach niet onderdrukken. Over de samenstelling van de lijst gaat hij niks zeggen. "Maar laat ik het zo zeggen: ik snap de vraag heel erg goed."

De komende weken gaat Omtzigt aan de slag met de kandidatenlijst, met het uitwerken van de plannen en zich voorbereiden op het nieuwe politieke jaar.