3D-clitoris en dozen vol condooms: GGD'en gaan toename soa's te lijf met preventie

Een kartonnen doos vol condooms, een 3D-clitoris en een lijst met vragen over seks. Het team seksuele gezondheid van de GGD IJsselland is klaar voor de Bruisweken in Zwolle. Er is namelijk werk aan de winkel, want in de regio IJsselland ligt het soa-vindpercentage al jarenlang hoger dan in de rest van Oost-Nederland. Hoe dat kan, is niet duidelijk.

Maar ook de GGD Twente ziet een toename van het aantal soa's. "Met name het aantal besmettingen met gonorroe was in 2022 hoger ten opzichte van andere jaren", aldus Sanne van Megen, adviseur gezonde scholen. "Het is voor GGD Twente wel reden geweest om dit jaar extra in te zetten op soa-preventie onder jongeren. Het gebruik van een condoom kan hier zeker aan bijdragen."

Daarom deelt de GGD Twente condooms van het RIVM uit tijdens introductieweken van het ROC, de Universiteit Twente en hogeschool Saxion met daarop de tekst 'geef liefde, geen soa'. Ook de GGD IJsselland zit niet stil. Tijdens de zomer werd er al voorlichting gegeven op onder andere jongerencampings en festivals.

Dat blijkt nodig. Want hoewel er geen exacte oorzaak is aan te wijzen voor de soa-stijging onder jongeren, merkt Minke Kruse, adviseur seksuele gezondheid bij de GGD IJsselland, dat condooms steeds minder gebruikt worden. "Toen we ze vroeger uitdeelden wilden jongeren ze heel graag hebben omdat ze zo duur zijn, maar tegenwoordig zijn jongeren een stuk gereserveerder. Er zijn ook nog maar heel weinig campagnes over condoomgebruik en waarom het eigenlijk zo belangrijk is."

Jongeren op straat beamen dat. Zij pleiten voor meer voorlichting over soa's tijdens de middelbareschooltijd. "Bij mij op school werd vooral gezegd: doe het niet. Maar ja, iedereen doet het toch wel. Dus dan kan je maar beter zeggen hoe je het veilig kunt doen", aldus een studente.

Verder lijken jongeren de langetermijngevolgen van het hebben van een soa te onderschatten. Want met een pilletje of zalfje ben je er toch zo weer vanaf? Dat ligt volgens Kruse net even anders. "Natuurlijk vind ik dat seksualiteit iets moois mag zijn, maar een soa is niet altijd zomaar te behandelen." De soa's chlamydia en gonorroe kunnen, als ze onbehandeld blijven, onvruchtbaarheid veroorzaken bij vrouwen.

"We denken wel dat we er heel makkelijk over praten en dat iedereen wel weet dat je van onveilig vrijen soa's kunt krijgen. Maar we merken dat deze generatie jongeren het eigenlijk helemaal niet zo goed weet", ziet Kruse. "Ze vinden het ongemakkelijk om erover te praten en hebben toch niet zoveel voorlichting gehad als we allemaal denken."