Twintig mannen uit Staphorst die omkwamen in werkkamp Neuengamme krijgen vandaag eigen monument

In de avond en nacht van 30 op 31 augustus 1944 ging de politie door Staphorst om twintig ogenschijnlijk willekeurige mannen op te pakken. De mannen werden als zogeheten represaille-gijzelaar gevangengezet in Kamp Amersfoort. De razzia vond plaats na de aanslag van het verzet op de commandant van kamp Beugelen. Commandant Hopman raakte gewond, maar overleefde.

De groep werd vastgezet in Kamp Amersfoort, maar zou weer vrijkomen. Dat liep anders. Op 6 september reed SS'er Van der Schatte Olivier met zijn chauffeur door de Staatsbossen. Ze kregen autopech. Van der Schatte Olivier werd vervolgens doodgeschoten door het verzet. De Duitsers waren razend en zetten de twintig Staphorsters op transport naar Neuengamme. Niemand keerde terug.

"Het is een bijzonder moment, vanmiddag", zegt verslaggever Jolande Verheij van RTV Oost die vanmiddag ook in Neuengamme is. "Er zijn ook veel nabestaanden bij voor zover die nog leven. Die zijn nu met een bus en een aantal auto's onderweg."

In Neuengamme staat al wel een groot monument voor alle slachtoffers, 43.000 in totaal. Maar Staphorst wilde graag een eigen plek voor de mensen uit Staphorst die zijn omgekomen. "Na de oorlog werd er bijna niet over gepraat", vertelt Jolande Verheij. "Dat oorlogsverleden werd stilgezwegen. Mensen moesten door."

Pas in 2019, exact 75 jaar later, was er ook in Neuengamme een officiële herdenking voor de slachtoffers uit Staphorst waar ook toen een groep Staphorsters aanwezig was. Toen werd er ook besloten dat er een mooi monument met alle namen er op moest komen voor de Staphorster mannen.

Dat pas dit jaar het monument wordt onthuld, heeft alles met de uitbraak van corona in 2020 te maken, maar vanmiddag gaat het dan wel echt gebeuren. De betrokken wilden het ook graag vandaag doen, precies de dag waarop het 79 jaar geleden is dat de razzia in Staphorst plaatsvond.