Bomenkap Sallandse Heuvelrug is illegaal volgens NatuurAlert

Volgens de stichting is de bomenkap veel te kort van tevoren kenbaar gemaakt en wordt voorbij gegaan aan het leefgebied van zeldzame reptielen zoals de zandhagedis, hazelworm en levendbarende hagedis.

Anton van Beek is al jaren actief als natuurbeschermer en reptielendeskundige op de Sallandse Heuvelrug. Hij vindt dat er onzorgvuldig wordt omgegaan met zeldzame soorten. "Dit mag helemaal niet, daar zijn afspraken over gemaakt, dan kan je als Natuurmonumenten, provincie en Staatsbosbeheer wel zeggen dat je hebt gekeken naar de situatie en dat het zorgvuldig gebeurt, maar dat is niet waar."

NatuurAlert kwam eerder in actie op de Sallandse Heuvelrug om de reptielen te beschermen die er leven. Ze hebben via de rechter afgedwongen dat de mountainbike route tot 1 oktober dicht blijft. Van Beek vindt de nu ontstane situatie vreemd. "In deze periode zijn de reptielen nog actief, net als andere dieren die hier leven, waarom sluit je wel een mountainbikeroute af en zou je bomenkap wel toestaan?"

Volgens van Beek is de kapmethode die wordt gebruikt op de Sallandse Heuvelrug achterhaald en kan het veel selectiever en beter. "Maar dat kost geld en duurt langer, dus is economisch niet aantrekkelijk."

De provincie Overijssel heeft de brandbrief van NatuurAlert ontvangen. "Het kappen van zo'n 55 hectare bos is onderdeel van het beheerplan in het Natura 2000-gebied, de Sallandse Heuvelrug. Het minimale aan bos wordt gekapt, zodat heide weer de ruimte krijgt en er natuurlijke verbindingszones ontstaan voor de flora en fauna. Ecologen monitoren het proces en alles is goed afgewogen. Als we later beginnen met de werkzaamheden kom je weer te dicht op het broedseizoen van vogels. We beseffen dat er dieren kunnen sneuvelen, maar we gaan echt heel zorgvuldig te werk via protocollen. Uiteindelijk creëer je een groter leefgebied voor meerdere dier en plantensoorten."

Voorzitter Jan Hoekema van NatuurAlert overweegt juridische stappen om de bomenkap stil te laten leggen, er is woensdag nog een gesprek tussen de partijen.

"Er moet gewerkt worden volgens de afspraken die zijn vastgesteld in de 'Gedragscode soortenbescherming bosbeheer 2022'. In een gesprek met de natuurbeheerders werd ons duidelijk dat dit in onze ogen niet wordt gevolgd. Het leefgebied van reptielen wordt compleet vernietigd, omdat de bodem waar de dieren leven en winterslaap houden wordt afgeschraapt. In de gedragscode staan afspraken over bescherming van zeldzame dieren bij boskap. Die beschermingsmaatregelen zien wij onvoldoende terug."

Boswachter Ine Nijveld van Staatsbosbeheer begrijpt dat mensen vragen hebben over boskap. "Kijk hier gaan de bomen om, dat is heftig om te zien en roept emoties op. Dat begrijpen we. Daarom hebben wij met de omgeving vooraf overleg gehad over de plannen. Het is een terugkerende maatschappelijke discussie, maar bomenkap is hier noodzakelijk om de heide en biodiversiteit te herstellen. We bewaren in dit proces schuilplekken voor reptielen, maar ook voor andere dierensoorten."

De machines zijn al begonnen en de eerste bomen zijn geveld. "De mensen die op de machines werken weten wat weg kan en wat moet blijven staan", aldus Nijveld. "Er zijn rijpaden aangegeven, de machines mogen echt niet overal in het bos rijden. De dieren die nu nog actief zijn hebben de kans om weg te komen."

Op een stuk heide verderop laat Nijveld zien hoe het er straks, een aantal jaren na de bomenkap, komt uit te zien. "Dit is hoe het wordt, heide, af en toe een mooie boom, zandvlaktes waar de reptielen zich thuis voelen. Het kost even tijd, maar de natuur komt straks robuust terug. Er worden naast grote bomen ook veel jonge boompjes weggehaald, op andere plekken worden bepaalde boomsoorten weer aangeplant. Dit is onderdeel van het beheerplan."

Van Beek zwaait nogmaals met een uitdraai van de Gedragscode soortenbescherming. "Deze gedragscode is echt iets anders dan de snelle scan die hier is gemaakt. Dat kan je inderdaad wel broddelwerk noemen. Ik hoop echt dat de partijen er uit komen in het gesprek morgen en dat de bomenkap wordt uitgesteld. Beter ten halve gekeerd dan ten hele gedwaald."