Bomen maken plaats voor meer heidelandschap op Sallandse Heuvelrug

We zijn nog niet begonnen met filmen of er ligt al een prachtige pootloze hagedis op de parkeerplaats te zonnen. "Kijk nou, die is nog heel jong," vertelt Ine Nijveld van Staatsbosbeheer. Zij gaat ons het heidelandschap van dichtbij laten zien en dit is één van de hagedissen die hier leeft. "Het is een hazelworm. Hier leven ook de zandhagedis en de levendbarende hagedis. Gaaf hé?"

In het uitgestrekte heideveld bloeit op het moment van filmen voornamelijk dophei. "Zie je die verschillende hoogtes van de heide? Dat is heel belangrijk voor veel dieren die hier leven. Hoge heide is goed voor dieren die willen schuilen en insecten doen het goed op heide tussen de zes en tien jaar, omdat daar veel nectar in zit. Door het constant te onderhouden, versterken we de biodiversiteit."

"Om verbindingen te maken tussen de natuurakkers die in en om het gebied liggen, kappen we delen bos. Zo ontstaat er meer heidelandschap en sluiten de gebieden aan op natuurakkers waar veel insecten en vogels zitten." Nijveld laat op een plek waar vijf jaar geleden is gekapt, zien hoe dat werkt.

"Het oogt nu nog een beetje kaal, maar als je goed kijkt, zie je allemaal jonge heide. En dat is wat nodig is om het heidegebied te versterken." In de verte zien we de herder met zijn schapen die jonge boompjes opeten. "Dat is een onderdeel van het beheer om ervoor te zorgen dat er geen bomen groeien."

Jesse Schuitemaker van Vereniging Natuurmonumenten is enthousiast over de natuurakkers die tegen het gebied aan liggen. "We vragen grondbezitters om het natuurgebied heen om mee te doen door dit soort akkers aan te leggen. En zoals je ziet, het wemelt hier van de insecten." De voormalig melkveehouder heeft zijn grond omgezet naar natuurakkers en hij is trots op hoe het er nu uitziet. "Ik had vroeger varkens en koeien, maar als je geen opvolger hebt, dan moet je wat toch? Dit is ook heel mooi. Er zijn heel veel andere dieren voor terug gekomen."

Ondertussen zweeft er een valk boven zijn hoofd, op zoek naar muizen in het veld. Eppink laat zich niet in de luren leggen. "Als het plan van de natuurbeheerders mij aanstaat, doe ik het. Maar soms doe ik het ook niet." Reeën en hazen zitten er veel in op zijn land. Dan duikt de valk naar beneden. Hij heeft een lekker hapje gezien.

In de verte horen we belletjes ringelen. Het zijn de schapen van Susanne Schraven-Lejuez, die de gronden van Vereniging Natuurmonumenten beheren. In het prachtige avondlicht rennen de driehonderd schapen naar het stuk grond waar ze overnachten. Honden houden de groep bijeen en een enkeling die ontsnapt, wordt terug gestuurd naar de groep. Susanne is blij met haar mooie kudde. "Ze kunnen op een andere manier beheren en zaden verspreiden. Je kunt op één plek aan drukbegrazing doen of juist een heel mozaïek creëren door te trekken met de schapen."

Dan gaat de zon onder en horen we een bijzonder geluid. "Het is een compact beest. Hij vliegt heel apart, je ziet ze bijna nooit en als het bijna donker is, kun je ze zien vliegen." Dan vliegen er opeens drie nachtzwaluwen om de cameraman Marcus Ganzelvles heen. In volle concentratie probeert hij de diertjes te volgen. "Het is zo donker! Gelukkig schijnen hun ogen op, zo kan ik ze nog een beetje zien."

Maar het zijn niet de enige dieren die in de nacht leven. Silvio Lindhout doet onderzoek naar nachtvlinders. Hij hangt een rond wit laken op met lampen daarin en daar komen de nachtvlinders op af. "Kijk, een boskakkerlak." Ook die is op het laken gekropen. "We weten eigenlijk veel te weinig over deze nachtdiertjes en daarom doen we op deze manier onderzoek."