Eus van der Grift demonstreerde voor betere transzorg: 'Iedereen in de zorg wijst naar elkaar'

Eén van de demonstranten was Eus van de Grift uit Zwolle. “Toen ik zeven jaar geleden in transitie ging, moest ik drie maanden wachten voor ik aan de beurt was. Inmiddels de wachttijd opgelopen tot drie jaar.”

Na drie jaar wachten heb je als persoon die in transitie wil alleen nog maar een eerste gesprek waaruit moet blijken of je door kan naar een psychologisch traject van pakweg zes maanden en pas dan kun je beginnen aan jouw transitie. Voor je je echte transzorg krijgt, ben je zomaar vier jaar verder. Naar schatting staan er zo’n 9.000 mensen op de wachtlijst. Door de lange wachttijden belanden mensen vaak in een depressie of plegen zelfs suïcide.

De wachttijden zijn zo opgelopen door de toename van het aantal transpersonen. "Daarnaast is er ook nog de systematiek van vergoedingen”, zegt Eus in de Roze Golf van deze week. “De verzekeraars kopen een aantal zorgbehandelingen in bij de zorginstellingen. Die zorginstellingen willen soms wel meer zorg leveren dan er is ingekocht, maar als ze door de uren heen zijn, mogen ze niet meer behandelingen geven of ze moeten dat voor eigen rekening doen.”

De oplossing zit ‘m volgens Eus in het afschaffen van de verplichte diagnose door een psycholoog. Ook zou er meer zorg ingekocht moeten worden voor transpersonen. Wat hem ook dwars zit, is dat de vergoedingen voor transzorg lager ligt dan voor andere zorg. “Ik hoorde dat de afgelopen winter toen ik op de operatietafel lag. De chirurg vertelde mij dat zij in haar kliniek maar zo’n zeventig procent krijgt van de vergoeding voor precies hetzelfde werk dat ze ook doet in het ziekenhuis.”

Voor het terugdringen van de wachtlijsten bestaat geen simpele oplossing, maar het valt Eus op dat iedereen naar elkaar wijst. “De klinieken wijzen naar de regering, de regering wijst naar de verzekeraars en de verzekeraars wijzen weer naar de klinieken. Niemand neemt de verantwoordelijkheid. De VU in Amsterdam is in de jaren zeventig begonnen met behandeltrajecten voor transpersonen. Die deden dat destijds zonder toestemming van de overheid. Je ook nu je eigen plan kunnen trekken. Waarom trekken ze niet eens de stoute schoenen aan en zoeken ze de samenwerking met transpersonen. Waarom zijn klinieken niet weer eens vernieuwend zoals toen?”

Eus pleit voor een experiment voor een behandeling zonder psycholoog om in de praktijk te kijken of dat beter is voor de transpersonen zelf en wat het effect daarvan is op de wachtlijsten.