Expert trekt harde conclusies na zien 'op afstand bestuurbaar vuurwerk' bij IJsselderby

Wat is een derby zonder sfeeracties? Dat hebben de PEC Zwolle-supporters zich ongetwijfeld afgevraagd. Speciale sfeeracties tijdens de IJsselderby waren uit voorzorg verboden door de leiding van de Zwolse voetbalclub. Dat vanwege incidenten tijdens de wedstrijden tegen FC Utrecht en Sparta Rotterdam.

Toch hing er in de eerste helft tegen Go Ahead Eagles uit het niets een enorme blauwe rookwolk bij het uitvak. Inderdaad, bij de Deventer supporters. Geen actie van de uitfans, maar een actie van de thuisaanhang.

Frits Pen uit Enschede is vuurwerkprofessional en voert professionele vuurwerkshows uit met zijn bedrijf Dream Fireworks. Na het bekijken van de beelden en foto van de rookpotten met op afstand bestuurbare ontstekingsmechanismes, weet hij direct welk materiaal het is. "Dit is Chinese rommel. Voor een paar tientjes kun je die kastjes online kopen", weet Pen. Zelf werkt hij er niet mee. "Wij hebben gekeurde systemen. Die zijn niet drie tientjes, maar drieduizend euro."

Het blijkt inderdaad niet lastig om zulke 'kastjes' online te bestellen. Chinese bedrijven bieden ze volop aan. De kastjes zien er veelal hetzelfde uit en de prijzen variëren van twaalf tot zestig euro. Het bestellen is dus niet zo moeilijk. "Het aansluiten is ook niet zo spannend", aldus de professional. "Je sluit de draadjes van het kastje op het rookpotje aan. Dat is het."

Ook het aansluiten is geen onmogelijke missie. Zelfs niet als je atechnisch bent en twee linkerhanden hebt. Want op YouTube barst het van de instructievideo's hoe je zulke kastjes met afstandsbediening aansluit én tot ontbranding brengt.

Een kind kan de was doen. En dat maakt het juist zo gevaarlijk, stelt Pen. "Het is een schande dat je dit zonder vergunning kunt doen. Het is onbetrouwbare rommel en 'Jopie Illegaal' knutselt er zijn eigen showtje mee." Wat hem nog het meest steekt, is dat dit soort incidenten de vuurwerkbranche in een kwaad daglicht stellen. "Het is te makkelijk verkrijgen en de mensen doen maar. Dit los je nooit op, zolang het overal te krijgen is. Want het is legaal."

Hoe de Blauwvingers exact voor elkaar hebben gekregen om het uitvak met blauwe rook te vullen, kan Pen op basis van de foto niet zeggen. "Hoe ze de draadjes hebben aangesloten en dergelijke, dat kan ik zo niet zien. Maar het is heel aannemelijk dat de potten met een afstandsbediening zijn ontstoken."

Daarnaast is het de vraag hoe, wanneer en door wie die rookpotten bij het uitvak zijn geplaatst. PEC Zwolle wil daar niets over zeggen. De zaak is overgedragen aan de politie, die het voorval onderzoekt.

Een ludieke actie van de Zwollenaren, maar niet geheel ongevaarlijk. "De stoffen in die rook kunnen schadelijk zijn voor je gezondheid. Je wil die rook niet inademen. Al helemaal niet als je longpatiënt bent. Daarom staat ook duidelijk op die rookpotten Do not inhale."

Pen stelt dat de gehele vuurwerkbranche fel tegen dit soort 'rommelkastjes' en alle andere knutselpraktijken van hobbyisten. "Het is online allemaal verkrijgbaar. Als er een ongeluk met vuurwerk gebeurt, kijkt iedereen naar ons als branche. Wij willen dat dit hobbyistenwerk wordt aangepakt."

Tot een Zwolse overwinning leidde de rookactie overigens niet. De IJsselderby eindigde in een 1-1 gelijkspel.