Boosheid bij gemeenten om ingevoerd zonnepark-verbod: "Energiedoelen niet meer haalbaar"

Overijssel staat nieuwe zonneparken op natuur- en landbouwgrond niet meer toe, omdat de doelstellingen voor het opwekken van energie via zon al worden gehaald. Een meerderheid van de Provinciale Staten stemde gisteravond in met de nieuwe regel, die de gemeenten buitenspel zet. Een resultaat van de nieuwe coalitie, waar de BoerBurgerBeweging een stevige vinger in de pap heeft.

Het ingrijpende besluit moesten de Overijsselse gemeenten gisteravond uit de media vernemen. "Dit besluit heeft ons overvallen", zegt Jaimi van Essen, namens de regio Twente verantwoordelijk voor de Regionale Energiestrategie (RES).

Wethouders van de veertien Twentse gemeenten kwamen vanochtend toevallig bij elkaar om te praten over de energiedoelen. Er heerste een groot chagrijn en de bestuurders zaten met veel vragen, merkte Van Essen. "Wat betekent dit nou? Moeten we stoppen? Houdt het hier dan nu op. We willen snel duidelijkheid van de provincie."

Hoeveel plannen voor zonneparken in Overijssel er nu stil dreigen te vallen, is nog niet te zeggen. "Er zijn plannen in allerlei fases. Sommige zijn al vergund, andere nog niet", zegt Van Essen. "Maar op dit moment staat het stil: je kunt als gemeente geen vergunningen meer verlenen voor een zonnepark. Als je als inwoner of als energiecoöperatie met bijvoorbeeld een boer of landeigenaar al bezig was, dan kun je de boel in de la leggen."

Een aantal gemeenten vreest ook dat het de energiedoelen niet meer gaat halen en wil het besluit komende dinsdagavond met spoed behandelen. "Gemeenten hebben een bieding gedaan bij de RES, maar is dat nu nog haalbaar? Wellicht zijn de inspanningen voor niks geweest", aldus Van Essen.

In Deventer trekken ze die conclusie al. "We werken al jaren keihard om de CO2-uitstoot met 55 procent te verminderen in 2030", reageert wethouder Thomas Walder. "Dat hebben we jaren vol optimisme gedaan, maar sinds gisteravond denk ik dat we moeten concluderen dat we dat doel niet meer gaan halen."

Volgens Walder werkte de provincie de afgelopen jaren juist nog goed samen met gemeenten aan de energietransitie. "Sinds gisteravond neemt de provincie een tegenwerkende rol op zich, door zowel de realisatie van zon- als windenergie lastig, dan wel onmogelijk te maken. De nieuwe coalitie laat haar ware aard zien. Daar ben ik niet blij mee."

In Deventer werd gewerkt aan verschillende plannen voor zonneparken, stelt Walder. "Leuke initiatiefnemers, in harmonie met de omgeving: die worden nu allemaal on hold gezet. Geen initiatiefnemer durft nu nog op te staan om een zonnepark te ontwikkelen. Dit is belemmerend voor de energietransitie."

Het is niet de eerste keer dat de Overijsselse gemeenten buitenspel worden gezet door de provincie. Eerder dit jaar besloot de provincie al om windmolens alleen nog in clusters van minimaal vier toe te staan.

"Er was al veel chagrijn over het vorige besluit en dit is eigenlijk olie op het vuur", zegt Van Essen. "Dat de provincie een nieuw coalitieakkoord heeft en wat anders afspreekt dat kan, maar wees daar dan transparant over. Als je als partner met elkaar in een samenwerking zit, wil je ook als partner behandeld worden. Dat deed hier toch wel het meeste pijn."

Zonnevelden zijn op een aantal plekken overigens nog wel mogelijk, zoals langs grote wegen en spoorlijnen, op gebouwen (zoals parkeerterreinen) of op water, zoals op de Bomhofsplas en de Sekdoornseplas in Zwolle. Ook kleinschalige installaties voor eigen gebruik - kleiner dan 2 hectares - zijn nog toegestaan.