Zwolle trekt financiële teugels strakker aan bij lokale omroep, die nog balanceert op rand afgrond

Het is een ontzettend hoofdpijndossier in Zwolle: de gang van zaken bij de lokale omroep. Of, zoals SP'er Koen van Baal zegt: "Ik zou mij zo graag met veel belangrijkere dingen bezighouden, maar dit moet wel. Ik word hier zó moe van." Ook de wethouder ziet alle ontwikkelingen met lede ogen aan. "Het is uiterst vervelend. Zwolle verdient een goede lokale omroep; dat is nu niet aan de hand."

De lokale omroep, RTV Focus, kwam vorig jaar in het nieuws nadat een tiental oud-stagiairs vertelden over nare ervaringen op de redactievloer. Ze spraken over vernederingen, geschreeuw en grensoverschrijdend gedrag. Daarnaast bleek de omroep – die jaarlijks zo'n 80.000 euro aan subsidie ontvangt – tekort te schieten in het aanleveren van financiële stukken, een verplichte groep toezichthouders bleek enkel op papier te bestaan, het bestuur functioneerde slecht en de omroep had te kampen met huurachterstanden en wanbetalingen. Een faillissement hangt nog steeds in de lucht, de dreiging van het intrekken van de licentie is ook nog niet verdwenen.

De omroep kreeg van Zwolle de kans om herstel te tonen, maar dat blijkt nog niet van harte te gaan. De financiële verantwoording van 2021 en 2022 is door de gemeente nog niet goedgekeurd. "Verbetering is op financieel vlak nog niet direct gaande, anders hadden we definitieve klap op de stukken kunnen geven", zo stelde de wethouder. Ze voegde eraan toe dat de gemeente meerdere keren om aanvullende stukken heeft gevraagd, maar dat die lange tijd achterwege zijn gebleven. Bestuurlijk gaat het volgens de wethouder wel beter, dubbele petten zijn verdwenen. Maar het financiële verhaal krijgt sowieso nog een staartje.

Als Zwolle niet akkoord gaat met de verantwoording voor het gebruik van de subsidie, dan zal de gemeente (een deel van) het bedrag terugvorderen. In december moet daar duidelijkheid over komen. Voor volgend jaar kondigt de wethouder alvast een maatregel aan: de omroep zal niet meer in één keer de ruim 80.000 euro ontvangen. "We willen dat maandelijks gaan doen, dus opgeknipt in twaalf delen. En dan willen we per keer met een verantwoording gaan werken."

Het intrekken van de licentie kan niet zomaar, dat is aan strenge voorwaarden gebonden.

Ander onderdeel van het 'verbeterplan', was dat RTV Focus een nieuw pbo moest samenstellen. Dat programmabeleid bepalend orgaan bestaat uit een club mensen uit de stad die verschillende stromingen vertegenwoordigen en moet een soort controlerende functie hebben. Het vorige pbo bestond alleen op papier. De omroep kreeg vier maanden de tijd om met een nieuwe lijst namen op de proppen te komen, en dat deed RTV Focus twee dagen voor de deadline. De gemeenteraad moet nog vaststellen of die groep mensen representatief is, en of ze functioneren als pbo. Zo niet, dan kan de raad voorstellen om de licentie van de omroep in te trekken.

De omroep leverde het lijstje namen in bij het Commissariaat voor de Media maar nog niet bij de gemeente. Ondanks dat Zwolle daar wel om vroeg. De wethouder en de gemeenteraad hebben daardoor nog geen idee hoe het nieuwe pbo eruit ziet. Verplicht is aanleveren bij de gemeente niet, maar het zegt iets over de verhoudingen, stelt Silvia Bruggenkamp (Swollwacht). "Dan concludeer ik dat de relatie tussen gemeente en omroep niet in orde is. Wat een manier van doen zeg!"

Het had ook tijd kunnen schelen. Zwolle wacht nu op het Commissariaat, die het pbo momenteel eerst zelf onderzoekt. Daarna volgt de vraag of de gemeenteraad een positief advies kan geven over de lijst met namen. SP'er Koen van Baal, die er nu al "zó moe" van wordt: "We weten dat het Commissariaat erg traag kan zijn. En dan moeten we daarna hier nog enkele procedures door. Ik vrees dat we straks pas eind 2024 een oordeel kunnen vellen over de omroep, terwijl in 2025 de vorming van streekomroepen al begint. Daar ben ik echt bang voor."