nieuws

Hoogleraar: "Ook overheid verantwoordelijk voor dwangarbeid meisjesgesticht Almelo"

Gesticht De Goede Herder in Almelo in 1983
Gesticht De Goede Herder in Almelo in 1983 © Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed
De overheid is medeverantwoordelijk voor de uitbuiting van duizenden vrouwen in het katholieke gesticht De Goede Herder in Almelo tussen 1876 en 1978. Dat zegt Jan van Dijk, hoogleraar Victimologie, die onderzoek deed naar de misstanden. Hij wil dat de overheid haar rol erkent.
Van Dijk bestudeerde de dossiers van veertig voormalige pupillen van de katholieke congregatie Zusters van de Goede Herder, die ook in Tilburg, Zoeterwoude en Velp gestichten had. "De meisjes en vrouwen moesten zes dagen per week, tien uur per dag keihard werken. Ze wasten en naaiden kleren, maakten schoon. Ze hebben er nooit een cent voor ontvangen of onderwijs genoten. Het was dus jeugddwangarbeid."

Verdienmodel

In de katholieke gestichten werden meisjes geplaatst door de regering, Kinderbescherming of ouders. De meisjes waren vaak wees, verwaarloosd of misbruikt als ze in het gesticht kwamen. Maar in het gesticht werd hun leven meestal niet beter.
Voor de gestichten was de uitbuiting een verdienmodel, zegt Van Dijk. "De vrouwen deden werk voor bedrijven in de omgeving. De zusters verdienden er veel mee, terwijl de pupillen niks kregen. Zo ging het waarschijnlijk bij alle tientallen instellingen van de congregatie wereldwijd."

'Overheid wist van uitbuiting'

De overheid moet haast wel hebben geweten van de uitbuiting, is de overtuiging van de hoogleraar. "Het waren erkende instellingen van de jeugdzorg. Ze moeten zeker onderhevig zijn geweest aan toezicht van Justitie. De meisjes werden er vaak geplaatst door de Raad voor de Kinderbescherming. Die kwamen ook langs om te kijken. Het misbruik moet algemeen bekend zijn geweest."

Vrouwen eisen erkenning en compensatie

Ruim veertig van de vrouwen die destijds vastzaten in De Goede Herder in Almelo, stelden de congregatie eind vorige maand aansprakelijk voor het leed. Ze eisen erkenning van misstanden, nabetaling van loon en compensatie voor de materiële en immateriële schade. Als de congregatie niet over de brug komt, stappen ze naar de rechter.
Hoogleraar Van Dijk verwacht niet dat de congregatie nog verantwoordelijk kan worden gehouden. Daarvoor is het allemaal te lang geleden gebeurd. Juist daarom vindt hij dat er een bijzondere regeling via het Schadefonds moet komen. "Ik vind dat ze moreel gesproken een hele sterke zaak hebben. Ik kan me niet voorstellen dat de overheid dit nog naast zich neer gaat leggen."

Bejaard

Woensdag praat de Tweede Kamer met minister Dekker voor Rechtsbescherming. "De meeste vrouwen zijn zeer bejaard", zegt Van Dijk. "Het zou verschrikkelijk zijn als het nog jaren gaat duren voordat ze de erkenning krijgen die ze verdienen."
Heb je een nieuwstip of nieuwe informatie? Tip de redactie via een WhatsApp-bericht: 06 - 57 03 33 33.
Lees meer:
Lees meer:
Lees meer:
Lees meer:
Lees meer:
Lees meer:
Lees meer:
Lees meer:
Lees meer:
Lees meer:

Heb je een nieuwstip of nieuwe informatie? Tip de redactie via WhatsApp of via de mail.