nieuws

Oud-stadsarchivaris Enschede geeft 'de onbekende soldaat' na 40 jaar een naam

Adrie Roding bij het graf van 'de onbekende soldaat'
Adrie Roding bij het graf van 'de onbekende soldaat' © RTV Oost
Het aantal uren dat hij in archieven doorbracht? Adrie Roding (66) zou het niet kunnen zeggen. Al sinds 1979 is hij bezig de naam te achterhalen van 'de onbekende soldaat'; de geallieerde vlieger die op de Enschedese Oosterbegraafplaats zijn laatste rustplaats vond. Maar Roding heeft nu, 40 jaar na dato, dit mysterie ontrafeld. "Nu hoop ik vooral dat nabestaanden de jubileum-herdenkingen van volgend jaar kunnen bijwonen."
door Jan Colijn

Roding is gepensioneerd stadsarchivaris van Enschede en is het zodoende gewend archieven uit te pluizen. Wat in deze casus onontkoombaar was. "Want via internet kun je tegenwoordig weliswaar heel veel achterhalen. Bij het opsporen van een dergelijke naam komt het nog altijd aan op ouderwets handwerk: de archieven induiken dus."
Als nabestaanden er volgend jaar bij willen zijn, begint de tijd te dringen
Adrie Roding, oud-stadsarchivaris Enschede

Bij het graf van de onbekende soldaat gaat het om een geallieerde vlieger. De Engelsman kwam op de valreep van de bevrijding om het leven toen hij uit zijn neergeschoten bommenwerper, een Hawker Typhoon, sprong. De parachute weigerde echter dienst en de Brit viel in het veen bij Glanerbrug te pletter.

Gestript door Duitsers
"De Duitsers hadden hem van zijn kleding ontdaan en ook zijn naamplaatje weggehaald. Aan de hand van zijn onderkleding kon slechts worden vastgesteld dat het om een Engelsman moest gaan. Burgers hebben hem met een handkar opgehaald en overgebracht naar een school, waar hij werd opgebaard. Vervolgens is hij op de Oosterbegraafplaats begraven."

Een graf zonder naam was het. Decennialang. "In 1947 hebben de Engelse autoriteiten oorlogsgraven van onbekende slachtoffers heropend. Om na te gaan of in een aantal gevallen de identiteit alsnog kon worden vastgesteld. Maar daarna is er al die jaren eigenlijk niets meer gebeurd."

'Oorlogsmysteries'

Roding houdt zich al sinds 1979 bezig met 'oorlogsmysteries'. "Waaronder het verhaal in Weerselo, waar vijf slachtoffers – de bemanning van een gecrashte Halifax – liggen die eveneens geen naam hebben. In de loop der jaren ben ik een keer of dertig in Engeland geweest. En dan ging ik speuren in de archieven. Naar de crew van de Halifax, maar ook de achtergronden van de onbekende soldaat op de Oosterbegraafplaats."

Maar Roding zegt de identiteit nu te hebben achterhaald: "Voor 98 procent zeker. De naam hou ik nog even voor me omdat via internet verhalen wereldwijd kunnen opduiken. En ik wil beslist niet dat nabestaanden dit via-via moeten lezen."

Heropening graf

Om definitief uitsluitsel te krijgen, heeft Roding een verzoek bij de Engelse autoriteiten ingediend om het graf te openen voor DNA-onderzoek. "Maar de Britten gaan daar verder niet op in. Ik kan het niet hard maken, maar wellicht heeft het te maken met het feit dat, wanneer via DNA-onderzoek alsnog wordt achterhaald wie precies waar begraven ligt, ook al die monumenten en gedenktekens bij graven van onbekende soldaten moeten worden aangepast."

Roding heeft nu zijn hoop gevestigd op de Nederlandse luchtmacht. "Ik heb daar intussen contacten lopen. Wellicht dat zij zaken voor elkaar krijgen, waar ik niet in slaag."

Tijd dringt
Rechtstreeks contact met de familie heeft hij nog niet gehad, maar Roding weet intussen wel dat de broer van de vlieger nog in leven is. "De man is 95 jaar. Volgend jaar worden de jubileum-herdenkingen gehouden; dan is het exact 75 jaar geleden dat ons land is bevrijd. De kans dat deze broer erbij kan zijn is misschien niet zo groot, maar eventueel wel de andere nabestaanden. De tijd dringt dus."
'De onbekende soldaat' en de andere 49 geallieerde slachtoffers worden zaterdag 30 maart om 10.00 uur herdacht tijdens de jaarlijkse dodenherdenking op de Oosterbegraafplaats. Deze herdenking wordt eerder gehouden dan nationale dodenherdenking omdat Enschede 1 april werd bevrijd.
Heb je een nieuwstip of nieuwe informatie? Tip de redactie via een WhatsApp-bericht: 06 - 57 03 33 33.

Heb je een nieuwstip of nieuwe informatie? Tip de redactie via WhatsApp of via de mail.