nieuws

Herinnering aan Jodenweg: "In Staphorst werden we van fatsoenlijke burgers tot dwangarbeiders gemaakt"

Coenraad Rood was één van de 340 Joodse mannen die in de oorlog vanuit kamp Conrad moesten meewerken aan de wegen rond Staphorst en Rouveen. Hij legde met andere Joodse dwangarbeiders de kilometers lange Afschuttingsweg aan, die bij ouderen in het dorp nog steeds bekend staat als Jodenweg.
Vandaag krijgt de Afschuttingsweg in Rouveen een nieuw straatnaambord, waarop de Joodse dwangarbeiders alsnog de eer krijgen die hen toekomt. Het bord is een idee van basisschoolleerlingen uit Rouveen. Ze willen niet dat de Joden, die zo hard moesten werken, vergeten worden door het dorp.

4 van de 340

Coenraad Rood is één van de weinigen die in het kamp tewerkgesteld was en het heeft kunnen navertellen. Op 3 oktober 1942 werden alle Joden weggevoerd naar Westerbork en van daaruit naar andere kampen in Europa.
Van de 340 Joodse gevangenen in kamp Conrad overleefden slechts vier mannen de oorlog. Op de website Coenraadrood.org vertelt Rood gedetailleerd welke verschrikkingen hij heeft meegemaakt. Het begon voor hem allemaal in kamp Conrad.

Documentaire

Ook werkte hij in 2011 nog mee aan een documentaire met Mathijs Souhoka, die als kind in de jaren 50 in hetzelfde kamp Conrad terecht kwam, met een grote groep Molukkers. Souhoka streed ook voor de komst van een herinneringsmonument voor kamp Conrad. Hij overleed plotseling in 2011.
Fragmenten uit het gesprek van Coenraad Rood met Mathijs Souhoka zijn verwerkt in deze reportage:
Het verhaal van Coenraad Rood, dwangarbeider in kamp Conrad

11 kampen

Coenraad Rood overleefde in totaal 11 verschillende werk- en concentratiekampen in Nederland, Duitsland en Polen. Hoewel de omstandigheden in het kleine kamp Conrad veel beter waren dan in de Duitse vernietigingskampen, begon daar wel de ontmenselijking: "In Staphorst werden we van keurige burgers dwangarbeiders gemaakt. Ons leven was eigenlijk afgelopen, maar dat wisten we toen nog niet".
Maar zelfs onderweg naar Westerbork, als hij weer familie ontmoet, gelooft Rood nog dat het wel goed komt:  "We dachten allemaal, er komt wel een eind aan. Die man daar boven, die haalt ons hier wel uit. Maar hij heeft het niet gedaan. Hij is niet bij machte geweest".

Nooit het kamp uit

In april 1945 werd Coenraad Rood bevrijd uit een subkamp van Dachau. Maar het kampverleden heeft hem nooit losgelaten: "Wat me nu nog steeds belemmert is dat ik nooit het kamp uit ben gekomen. Nu nog steeds niet. En dat kost me nog altijd mijn slaap".
Coenraad Rood, de laatste overlevende van de Joodse dwangarbeiders in kamp Conrad, overleed in 2011 op 94-jarige leeftijd in zijn nieuwe vaderland Amerika.
Wil je weten wat er in Overijssel gebeurt tijdens het lustrumjaar? Ga naar onze vrijheidspagina voor verhalen over oorlog en bevrijding updates, of check Overijssel Viert Vrijheid voor evenementen en andere activiteiten.
Lees meer:
Lees meer:
Lees meer:

Heb je een nieuwstip of nieuwe informatie? Tip de redactie via WhatsApp of via de mail.