Zorgen bij islamitische gemeenschap Enschede: komt de nieuwe moskee er nog wel?

Enschede telt een handvol moskee's, waaronder de Selimiye-moskee aan de Atjehstraat. Al meer dan tien jaar wordt er gepraat over de nieuwe moskee aan de Kuipersdijk, die deze moskee en de Anadolu Merkez-moskee aan de Ledeboerstraat moet vervangen. Na getouwtrek, veel kritiek en politieke discussie was twee jaar geleden de kogel door de kerk: de moskee kon er komen.

Langzaam druppelt de gebedszaal van de oude moskee vol. Het is druk deze vrijdag, maar volgens vaste bezoekers valt het nog mee. Als het gebed begint, kijk ik de ruimte rond. Er is inderdaad geen plekje over op het traditionele rode vloerkleed. Als het stil wordt, hoor ik door de dunne muren het gepraat van de vrouwen die in de geïmproviseerde keuken lahmacuns aan het bakken zijn. Het geld dat wordt verdiend met de verkoop, gaat allemaal naar de bouw van de nieuwe moskee. Maar op het braakliggend stuk grond is nog geen bouwactiviteit te bespeuren. 

Na het politieke besluit in oktober 2017 was de weg voor de moskee nog niet vrij: omwonenden, maar ook bouwmarkt Praxis en supermarkt Nettorama gingen in bezwaar. Grootste zorg: de honderden auto's die de nieuwe moskee zou aantrekken. Aanvullende stukken zijn door de gemeente toegezonden, waardoor de Raad van State binnenkort een laatste uitspraak doet.

Daarna moet er nog een bouwvergunning worden aangevraagd, waarbij de gemeente ook inzicht vraagt in de wijze waarop een dergelijk plan gefinancierd wordt, aldus een woordvoerder. "Dat gebeurt bij dit soort grote bouwprojecten, om te voorkomen dat tijdens de bouw een financieel probleem ontstaat en te voorkomen dat er geld wordt witgewassen."

Het nog lege terrein aan de Kuipersdijk waar de moskee gepland is

Bij de bezoekers van de moskee is er veel onrust, aldus bestuurslid Sebahattin Yildiz. "Ze komen continue met de vraag: 'Wanneer gaan we beginnen, wanneer gaan we verhuizen. Mensen raken langzamerhand hun vertrouwen kwijt." Het moskeebestuur ging bij de eerste plannen er nog vanuit dat de deuren van de moskee in 2022 open konden, maar dat lijkt nu onmogelijk: "Elke keer kwamen er andere problemen tussen, rechtszaken, klachten uit de buurt. We willen zo snel mogelijk beginnen, maar wanneer is heel lastig om te zeggen." 

De roep om extra ruimte voor de activiteiten van de moskee is groot, vooral als ik praat met de jonge bezoekers. "Soms is het zo druk dat we hier buiten moeten staan. In de sneeuw en regen is dat echt niet fijn." Volgens voorzitter Emre Eskioglu van de jongerenafdeling binnen de moskee is het heel krap: "Op echt drukke dagen zijn hier zo vijfhonderd mensen. We zijn dan soms genoodzaakt om mensen te weigeren." 

Van de gemeente heeft het moskeebestuur nog niets gehoord over extra ruimte. Bij navraag door RTV Oost legt een woordvoerder uit dat de problemen "bekend zijn, maar er is geen concreet verzoek vanuit het moskeebestuur ontvangen. Zodra we weten wat men precies nodig heeft, kunnen we helpen zoeken." 

Ook de uitlatingen van groepen zoals 'Rechts in Verzet' en Pegida blijven niet ongehoord binnen de islamitische gemeenschap. Voor volgende week zaterdag is er opnieuw een demonstratie gepland. Bij het moskeebestuur steekt het dat er zoveel aandacht is voor het religieuze aspect: "Er wordt altijd alleen maar gepraat over de moskee, het gebed. Maar mensen lijken wel te vergeten dat er nog veel meer gebeurt, het is veel meer een cultureel centrum dan alleen een gebedsruimte."