Mysterie rond kunstenaar bijzondere schilderingen in Enschede opgelost

Joost van Hest is kunsthistoricus en eigenlijk ook detective. Hij ging, in opdracht van de gemeente en eigenaar LIFE van het voormalige ziekenhuis, op onderzoek uit. Een afbeelding van een heilige, verstopt in het donkere voorportaal van de kapel, zette hem op het goede spoor.  

Rondom de kapel klinkt het sloopgeluid, in de kapel heerst rust. Wel is het behoorlijk donker, er komt op een bewolkte dag maar weinig zonlicht de glas-in-lood-ramen binnen. Van Hest wijst naar de afbeelding die hem naar de kunstenaar leidde. Met een lampje schijn ik bij: "Deze afbeelding van Christoforus, die deed mij meteen denken aan Luc van Hoek."

Van Hoek is een gerenommeerde schilder en dichter die vooral in Brabant actief was. Hij leefde van 1910 tot 1991. Op de afbeelding is de reus Christoforus, heilige Christoffel, te zien. Hij draagt een klein kindje op zijn schouders door de rivier. Van Hest vertelt: "Het kindje werd almaar zwaarder en zwaarder en openbaarde zich als Christus aan de reus, die daarna Christoffel werd genoemd, de drager van Christus." 

De afbeelding, die bezoekers van de kerk een 'behouden vaart' toewenst als zij de kapel verlaten, deed kunsthistoricus Van Hest denken aan een gelijkende afbeelding in een kerk in Tilburg, ook van Luc van Hoek. "En toen ik bij de zusters van de Franciscanessen in Denekamp het kroniekenboek in kon zien, zag ik dat de opdracht inderdaad aan hem is verstrekt. Hebbes!" De schilderingen waren in 1950 een cadeau van de burgerij van Enschede, ter ere van het 60-jarig bestaan van het ziekenhuis. 

Door de vondst van de maker van de schilderingen, kon Van Hest een goede beoordeling maken van de waarde van het werk. "In het oeuvre van Luc van Hoek is dit een belangrijk werk. Maar het is sowieso zeldzaam. De meeste ziekenhuiskapellen hebben hun functie verloren. Als ze al een schildering hadden gehad dan was hij in de jaren zestig onder gekalkt. Hier is het mooi in het zicht gebleven van een belangrijk kunstenaar."

Volgens Van Hest is de waarde zo groot dat de schilderingen bescherming nodig hebben, zodat ze goed bewaard blijven. Dat betekent wat voor de eigenaar, projectontwikkelaar LIFE. Die heeft het Stadsmatenziekenhuis gekocht en maakt daar een campus van, inclusief studentenwoningen en plek voor start-ups. "Verder willen we graag plek bieden aan horeca of sport. De kapel speelt daar een belangrijke rol in," aldus Herman Zwiers van LIFE.

Voor de schilderingen kan dat betekenen dat ze de komende jaren niet meer te zien zijn. "Ik kan me voorstellen dat de afbeeldingen niet passen in een volgende bestemming van de kapel. Dan gaan we ze zeker afschermen met bijvoorbeeld gordijnen of voorzetwanden."

Lees meer: