Rijd je netjes 30? In Hasselt levert dat geld op

De bijzondere flitspaal die beloont in plaats van straf geeft is er gekomen op initiatief van bewoners. In hun straat de Sikkel wordt vaak veel harder gereden dan dertig kilometer per uur, en dat levert gevaarlijke situaties op in de kinderrijke buurt. Toen een groep bewoners naar de gemeente stapte nam die de klachten direct serieus.

Samen met Veilig Verkeer Nederland werd gezocht naar een sympathieke oplossing om het gedrag van bestuurders te veranderen, in plaats van te bekeuren. Dat werd de Safety-safe. Een slim verkeersbord, dat de snelheid weergeeft  én gelijk geld spaart.

De paal meet op een aantal punten hoe hard auto's komen aanrijden. Voor elke meting van 30 kilometer per uur of minder gaat er één cent in de pot. Dat is per passerende auto al gauw drie of vier cent. En als een auto eerst te hard rijdt maar dan afremt, levert dat toch nog 1 of 2 cent op. Met zo'n tweeduizend autobewegingen per dag tikt dat lekker aan.

De vriendelijke flitspaal heeft nu al effect, merkt initiatiefnemer Mirjam Doorn: "Direct toen de paal er stond zag je dat mensen al langzamer gingen rijden, ik ben blij met deze positieve insteek. Het zijn toch meestal de bewoners van de wijk die zelf te hard rijden. Je kunt wel gaan roepen om meer bekeuringen maar ik wil niet die 'boze buurvrouw' zijn. We moeten als bewoners gewoon met elkaar zorgen voor een veilige buurt."

De Safety Safe is al in een aantal Brabantse plaatsen uitgeprobeerd, daar daalde het aantal hardrijders met gemiddeld 25 procent. De paal in Hasselt is de eerste in Overijssel. Veilig Verkeer Nederland houdt bij wat hier de resultaten zijn.

De Safety-safe is bedacht door Keijzer verkeersexperts. Daar is veel onderzoek aan voorafgegaan, zeg Hedwig Dijkstra van Keijzer: "We weten uit gedragsonderzoek dat belonen vaak veel effectiever is dan straffen. Met dat idee in het achterhoofd hebben we een jaar geleden de Safety-safe ontwikkeld. Inmiddels is hij al op veel plekken in Brabant ingezet, en en je ziet eigenlijk steeds snel resultaat".

Of de vriendelijke flitspaal ook op lange termijn effect heeft is na een jaar nog niet te zeggen, maar de bedenkers zijn optimistisch. Hedwig Dijkstra: "Als de paal hier een tijdje staat krijgen mensen een positief gevoel erbij als ze zich aan de snelheid houden, en dat gaat hopelijk nog langer doorwerken".

Het geld dat met de paal wordt verdiend gaat niet terug naar de automobilisten. En de straat mag het ook niet besteden aan de buurtbarbecue. De beloning voor goed gedrag is symbolisch: als de paal na vier weken weer weggaat wordt het "verdiende" geld gebruikt voor andere maatregelen die de straat veiliger maken.

Het geld komt van de gemeente, uit een pot voor verkeersveiligheid. Wethouder Albert Coster is enthousiast over het traject: “We zijn blij dat de bewoners zich hard willen maken voor de verkeersveiligheid in de wijk. Alleen samen met hen kunnen we het aantal hardrijders verminderen."

De bewoners van de Sikkel hebben gekozen voor de aanschaf van een zogenaamde 'smiley', dat is ook een bord dat de snelheid aangeeft en de automobilist beloont met een lach als hij zich aan de snelheid houdt. Dat bord gaat dan rouleren door de buurt zodat steeds op een ander punt weer even aandacht wordt gevraagd voor de snelheid.