De laatste Carmelitessen in Zenderen vertrekken binnenkort naar Denekamp

De andere twee zusters, Josefien en Jacintha, huren op hetzelfde terrein een huisje. Omdat een vierde zuster daar inmiddels al naar toe verhuisd is, zijn de laatste Carmelitessen dan in elk geval min of meer samen.

Met het vertrek van de laatste zusters komt er een einde aan 140 jaar Carmelitessen in Zenderen. Op het hoogtepunt waren er veertig zusters in het slotklooster, maar de aanwas stokt.

"We zagen ze niet in het dorp", vertelt Lies Maathuis, "maar ze waren er gewoon." Maathuis en haar man Jan kwamen veel en graag bij de Carmelitessen. Voor de vieringen, maar ook voor het verrichten van kleine klusjes. "De zeldzame keren dat de zusters het klooster verlieten om naar het dorp te gaan, was om te stemmen", vertelt Jan Maathuis. 

Het klooster valt direct onder Rome. Pater Edgar Koning van het nabijgelegen Karmelietenklooster volgt de gang van zaken rond het zusterklooster met belangstelling, maar is er niet direct betrokken.

"Het is aan Rome om te beslissen wat er met het klooster gebeurt." In het Karmelietenklooster wonen nu achttien religieuzen, waaronder de kloosterlingen van de Karmel in Almelo. De Orde van de Karmel bestaat 1200 jaar.

Voor Lies Maathuis is duidelijk dat de zusters zelf grote moeite hebben met hun vertrek. "Ze willen ook geen afscheid." Maar dat het zo niet verder kan, is duidelijk. Pogingen om zusters uit het buitenland naar het klooster te halen stuitten op cultuur- en taalproblemen. Koning: "Bovendien krijgen die zusters ook niet zomaar een werkvergunning."

Het sobere en verborgen leven van de kloosterzusters sprak tot de verbeelding. Met enige schroom deden de zusters mee met Open Kloosterdagen. Lies Maathuis maakte ze enthousiast voor deelname aan het Kloosterpad, een wandeling langs de religieuze instellingen in Zenderen. "Ik moest aan de bezoekers steeds weer vertellen hoe ze hier leefden en toen stelde ik zuster Therese voor om een film te maken."

Na een paar weken stilte kwam het verlossende antwoord: "Ja het mocht, mits de filmers 's ochtends om zeven uur de mis bijwoonden". Jan Maathuis was erbij: "We filmden ze bij het eten, in stilte en bij de recreatie. Daar werd volop met elkaar gepraat. Het hoogtepunt was voor mij een van de zusters op de grasmaaier."

Jan en Lies Maathuis hopen dat er iets bewaard blijft van de spiritualiteit van de Carmelitessen. Lies: "Iedereen kon er terecht met gebedsintenties. En ze waren altijd hartelijk."

Jan Maathuis zal vooral het geluid van het Angelusklokje in de toren missen. Voor Edgar Koning is het klooster een heilige plek. Hij hoopt op een nieuwe religieuze bestemming, vergelijkbaar met Nieuw Sion in Diepenveen. Voordat het een nieuwe bestemming heeft, zal er vermoedelijk antikraakwacht in geplaatst worden.

Zenderen was decennia lang een religieus bolwerk in de provincie, met naast de beide kloosters het Jongensinternaat in Azelo en bezinningscentrum De Zwanenhof. En gymnasium Sancti Alberti fungeerde jarenlang als als priesteropleiding voor de Karmelieten, 

De Zwanenhof is failliet en het jongensinternaat was meermalen opvanglocatie voor asielzoekers

Voor het leegkomende Carmelitessenklooster hebben zich al kopers gemeld. 

Meer weten? zondag 24 november in Hoogtij