Hengelo zet extra stap in aanpak ondermijning en cybercrime: "We willen de grote jongens"

"Hengelo is een veilige stad", benadrukt Schelberg. "Op het eerste gezicht ziet het er hier vredig uit. Maar er is een parallelle wereld die je pas ziet als je het door hebt. Daarvoor moet je met een andere 'bril' naar de stad kijken."

In die parallelle wereld maken criminelen de dienst uit. Een wereld waarin miljoenen euro's omgaan, een wereld die ook in Hengelo aanwezig is.

Shisha lounges en kappers
Schelberg ziet die 'wereld' zelf ook. "Ik zie bijvoorbeeld veel shisha lounges en kappers. Te veel voor het aantal inwoners van onze stad. Daar heb ik mijn vraagtekens bij. Van dit soort zaken is bijvoorbeeld bekend dat er illegale tabak wordt verhandeld of dat ze gebruikt worden om sommen geld wit te wassen."

Waarmee hij niet zegt dat die ondernemers zich met criminele zaken bezighouden. "99 procent van onze ondernemers houdt zich aan de regels. Onze nieuwe aanpak is er juist op gericht om hen te beschermen. Voor hen doe ik dit. Het is valse concurrentie als je met zwart geld een tent begint."

Geldezels
De parallelle wereld drong volgens Schelberg een jaar of twee geleden in alle hevigheid door op middelbare scholen. "Jongens en meisjes werden als geldezels gebruikt. Kinderen uit Hengelo en andere gemeenten, tientallen en misschien veel meer. Het ging om veel geld: miljoenen. Er zaten drie grote jongens achter. Die hadden een netwerk van zetbazen aan het werk, die op hun beurt heel veel jongeren ronselenden op scholen. Het kostte veel moeite, maar de drie grote jongens zijn uiteindelijk opgepakt en veroordeeld."

Een bundeling van krachten met verschillende (opsporings)instanties kan volgens Schelberg voorkomen dat de onderwereld zich vermengt met de bovenwereld. Schelberg: "De expertise groeit, ook bij ons." Daarnaast zet Hengelo in op preventie. Door bijvoorbeeld nee te zeggen als iemand een vergunning voor nog een shisha lounge aanvraagt. Inmiddels zijn er zeven shisha lounges in de stad."

De samenwerking met verschillende (opsporings)instanties biedt Hengelo ook op een ander punt meer slagvaardigheid. "Als gemeente kunnen wij niet optreden tegen illegaal gokken. Daar heb ik de autoriteit kansspelen voor nodig. Die kan wél ingrijpen."

Dan is er nog de eigen organisatie. Op het stadhuis werken honderden ambtenaren. Sommige van hen hebben een functie die interessant kan zijn voor criminelen. Hoewel Schelberg geen signalen heeft dat er rotte appels binnen zijn organisatie aanwezig zijn, worden alle ambtenaren onderworpen aan een veiligheidsscreening.

Schelberg: "De zwaarte van die screening is afhankelijk van de functie die iemand heeft. Het is nieuw dat we dit gaan doen. De afgelopen tien jaar vonden we een Verklaring Omtrent het Gedrag (VOG) voldoende. Dat was de hele veiligheidsscreening, samen met de eed of de belofte die elke ambtenaar aflegde."

In de wereld van nu vindt Schelberg dit niet langer volstaan. "We gaan voorkomen dat er op cruciale functies verkeerde mensen zitten."