Nieuws

Onderwereldoorlog Zwolle: 'Scarface naspelen' met Zwolle als filmdecor

De onderwereldoorlog in Zwolle wordt uitgevochten met automatische wapens
De onderwereldoorlog in Zwolle wordt uitgevochten met automatische wapens © RTV Oost
Vier moordaanslagen, keiharde bedreigingen, een sadistische ontvoering en het bezit van automatische wapens. De Zwolse onderwereld heeft de afgelopen tijd flink van zich laten horen. De strijd om de macht op de regionale drugsmarkt is er één op leven en dood. Volgens justitie willen de hoofdrolspelers "Scarface" naspelen, met Zwolle als decor. Hier begint de waargebeurde film....
De autoradio staat zacht, de motor onder de zilvergrijze kap van het Mercedes transportbusje roffelt gestaag. In de cabine zitten de Zwolse broers Emin en Ali. Ze rijden terug naar huis, na een avond stappen in Deventer. Plots doemt er vanuit het niets een auto op, die in volle vaart langs het busje van de broers scheurt. Vanuit de wagen wordt een salvo aan geweervuur op de Mercedes afgevuurd. De zijruit spat uiteen en beide broers worden geraakt, één verkeert in levensgevaar. De auto met de schutters verdwijnt in de mist.
Die gasten wilden ons dood hebben!
doelwit moordaanslag
Dit alles gebeurt op zaterdag 9 april 2016, om 01.45 uur op de Wijheseweg. Emin's keel is geraakt door een kogel. Zijn broer Ali is er veel erger aan toe. Hij is getroffen door vier projectielen. Eén heeft z'n longen geraakt. Door kundig medisch ingrijpen overleeft hij de aanslag. Bij de politie zeggen de mannen dat ze denken dat ze weten wie er hebben geschoten. "Die gasten wilden ons dood hebben!"
Tekst gaat verder onder de animatie.
Twee broers werden in 2016 beschoten vanuit een rijdende auto
Twee broers werden in 2016 beschoten vanuit een rijdende auto © RTV Oost - Tom Meerbeek

Macht op de markt

De aanslag, die jarenlang onopgelost blijft, geldt als het startpunt van een ongure onderwereldoorlog in Zwolle. Afgelopen najaar is die vete tot een triest dieptepunt gekomen met drie moordaanslagen, in met name de wijken Stadshagen en Holtenbroek. Het draait allemaal om maar één ding, de macht op de regionale drugsmarkt.
De strijdende partijen zijn simpel gezegd op te delen in twee kampen. Aan de ene kant een groep onder leiding van twee broers met een Afghaanse achtergrond, Idris en Abas M. Aan de andere kant hebben zich met name lieden verzameld met Turkse roots. We stellen de hoofdrolspelers van dit grimmige verhaal hieronder aan je voor.

De hoofdrolspelers

Idris M. uit Zwolle zit al jaren tot zijn nek in de criminaliteit. Hij is de man die afgelopen september met tientallen kogels werd beschoten in de wijk Stadshagen.
Idris is in 1993 geboren in Afghanistan, maar getogen in de Hanzestad. In zijn jeugd doet hij net als zijn broertje veel aan kickboksen. De afgelopen jaren komt hij al geregeld in beeld bij politie en justitie. Zo zou hij zijn eigen grillroom aan de Zwolse Oude Vismarkt in brand hebben gestoken. Bij de brand en de daaropvolgende explosie vliegt de hele pui eruit. De rechtbank achtte destijds niet bewezen dat Idris echt achter de brandstichting zat. Binnenkort dient het hoger beroep.
Wel is hij veroordeeld voor oplichting, mishandeling, drugsbezit en andere feiten. Zo worden er bij een huiszoeking tienduizenden euro's cash geld, cocaïne en een duur horloge gevonden. Hij wordt gezien als grote speler op de Zwolse drugsmarkt.

Filmacteur spelen

Samen met zijn broertje Abas was Idris ook in beeld voor een schietpartij op de Caspar Fagelstraat in Zwolle op oudejaarsavond 2013. Die avond worden er elf kogels afgevuurd, na een ruzie over parkeerschade. De rechtbank kan echter niet bewijzen dat één van hen heeft geschoten. Ze worden wel veroordeeld voor drugs- en wapenbezit. Abas laat zichzelf fotograferen met een pistool, naar eigen zeggen 'om een filmacteur na te spelen'.
Abas woont officieel in Gronau. Daar wordt hij vorig jaar oktober aangehouden. Ook zijn broer Idris wordt opgepakt. Volgens de recherche zijn de broers verantwoordelijk voor de moordaanslag op de Wijheseweg in 2016, die van het begin van dit verhaal. De destijds beschoten Turkse broers hebben opnieuw een verklaring afgelegd bij de politie. Daarbij zijn ze heel beslist: "Abas heeft geschoten." Komende week wordt bekeken of de broers Idris en Abas achter de tralies blijven.
Abas heeft geschoten
doelwit moordaanslag
Naast de moordaanslag in 2016 worden ze van meer zaken verdacht. Zo zouden ze een oud-compagnon op een sadistische manier hebben ontvoerd en een moordopdracht hebben verstrekt.

Moordaanslag voor vijfduizend euro

De broers willen volgens justitie concurrent Emin Y. uit de weg geruimd hebben. Met Emin is onenigheid ontstaan in de wijk Holtenbroek. Om de klus te klaren, ronselen ze een drugsdealer die bij hen 'in dienst' is; Merdan 'de Lange'. Maar Merdan weigert de klus, omdat hij het beoogde slachtoffer goed kent.
Aan de politie vertelt Merdan dat hij vijfduizend euro voor de liquidatie zou hebben gekregen. Ook is hem een automatisch wapen gegeven, dat 'ie heeft uitgeprobeerd bij de Milligerplas. Onder de auto van beoogd slachtoffer Emin Y. wordt een peilbaken geplaatst.
Tekst gaat verder onder de animatie.
Idris M. werd in september 2019 beschoten in Stadshagen
Idris M. werd in september 2019 beschoten in Stadshagen © RTV Oost - Tom Meerbeek
Idris zelf doelwit
Maar het geven van de moordopdracht komt één van de Afghaanse broers knap duur te staan, zo lijkt het. Eind september wordt Idris in de kinderrijke wijk Stadshagen zelf beschoten. Met een machinegeweer worden vanaf een scooter tientallen kogels op hem afgevuurd, voor zijn huis aan de Van Disselstraat. Idris raakte gewond aan zijn hand, de stad was in rep en roer.
Voor het uitvoeren van deze liquidatiepoging heeft de politie Merdan 'De Lange' opgepakt. Inmiddels is die alweer op vrije voeten. Justitie heeft (nog) te weinig bewijs tegen hem. Ook de man waartegen Idris zelf een moordopdracht zou hebben uitgevaardigd, Emin Y. loopt vrij rond. De recherche heeft hem wel gehoord over de schietpartij, maar niet opgepakt.

Moordaanslag nummer drie

Emin Y. is uiteindelijk toch ook beschoten, ongeveer een maand na de schietpartij in Stadshagen. Hij zit op 26 oktober in een witte bestelauto in de wijk Holtenbroek. De wagen staat geparkeerd op de hoek van de Klooienberglaan en de Bachlaan. Vanuit het niets wordt er dan gevuurd. Het gebeurt vanuit een rode Renault Clio. Een kogel treft doel. Emin wordt geraakt in zijn schouder.
De rode Renault wordt later in de nacht uitgebrand teruggevonden aan het Harculosepad in Zwolle. Er is (nog) geen schutter aangehouden voor de moordpoging. De maand eerder beschoten Idris is volgens zijn advocaat geen verdachte, ondanks dat hij verdacht wordt van het eerder verstrekken van een opdracht om die Emin van het leven te beroven.
Tekst gaat verder onder de animatie.
Emin Y. werd in oktober 2019 beschoten in de wijk Holtenbroek
Emin Y. werd in oktober 2019 beschoten in de wijk Holtenbroek © RTV Oost - Tom Meerbeek

Gemarteld en ontvoerd

Wel zit Idris vast voor een bijzonder naargeestige gijzelingsactie. Zo zou hij afgelopen zomer samen met zijn broertje Abas oud-'collega' R. hebben klemgereden, beroofd, bedreigd, gemarteld en ontvoerd.
De Irakese R. wordt naar eigen zeggen met een smoes gelokt, vervolgens klemgereden, in een auto geduwd en naar een huis aan de Cleyndertstraat gebracht. R. vertelt dat hij daar op een stoel wordt vastgezet en urenlang wordt bedreigd. Ondertussen wordt hij geprikt met een mes. Vervolgens moet hij zich uitkleden en gaan douchen. "Alles werd gefilmd", zegt hij.
Het graf was al gegraven
gegijzelde R.
Vervolgens wordt R. meegenomen naar een bos. "Ze zeiden dat er al een graf gegraven was." R. zegt een pistool tegen zijn hoofd te hebben gehad. Hij moet 30.000 euro betalen.

Lowie en 'Het Meisje'

Idris en Abas zouden de gijzeling hebben uitgevoerd met hulp van een maatje, Louis 'Lowie' van den R. Deze Lowie was op zijn beurt weer bevriend met R. Hij zou het slachtoffer hebben gelokt. Waar de vriendschap is stukgelopen, is niet bekend. Lowie wordt gezien als handlanger van Idris en Abas. Ook hij heeft veel aan kickboksen gedaan in zijn jeugd.
Lowie is niet de enige trawant van Abas en Idris, volgens de recherche. Die zegt dat ook Lowie's zus Fabienne een topfunctie binnen de groep heeft. Fabienne van den R. staat er beter bekend als 'Het Meisje'. Ze zal zich binnenkort ook voor de rechter moeten verantwoorden. Op 23 mei vorig jaar is ze aangehouden in haar peperdure zwarte Mercedes-Benz met bijna 25.000 euro cash onder de stoel. Ook heeft ze een handelshoeveelheid cocaïne bij zich. Volgens haar advocaat is die berg cash een geldbedrag dat ze heeft ontvangen van een verzekeraar na een ongeval. De vraag waarom dat geld dan onder de autostoel is gepropt, blijft onbeantwoord.

Sos of Pirkies

'Het Meisje' wordt gezien als rechterhand van Idris en Abas. Ze stuurt volgens het OM via een tussenpersoon verschillende straatdealers aan. Uit politieonderzoek blijkt dat de dealers op zeker 170 adressen in Zwolle en omgeving drugs verhandelen. Het gaat om onder meer cocaïne (Sos, Sannie of Kip) en XTC (Snoep of Pirkies).
Af en toe geeft 'Het Meisje' ook rechtstreeks opdrachten aan dealers, zo blijkt uit whatsapp-gegevens. Zo staat te lezen in een appje van begin maart vorig jaar, dat ze wil dat dealer Joshua naar de voetbalclub in Heino gaat met coke, xtc en mmc.
Het gesprek gaat zo:

Gepakt

Dealer Joshua wordt vorig jaar gepakt en veroordeeld tot bijna anderhalf jaar cel. Hij is in hoger beroep gegaan en loopt vrij rond. Joshua is een jonge twintiger, maar al menigmaal in contact geweest met politie en justitie. Al sinds zijn dertiende wordt hij veroordeeld voor criminele feiten, met name begaan in het drugscircuit. Inmiddels heeft hij er al drieënhalf jaar straf erop zitten. Ondanks een behoorlijk goed ontwikkelde intelligentie verkiest hij een leven met 'snel geld' boven een reguliere baan. Volgens hem verdienen "kutbaantjes" te weinig.
Een jaar geleden wordt hij aangehouden, omdat agenten hebben gezien dat hij verdachte rij-bewegingen maakt met zijn auto. Ook wisselt hij geregeld van bolide, volgens de agenten stereotiep gedrag voor een dealer. Bij de aanhouding blijkt dat hij drugs bij zich heeft, verschillende pakketjes met coke en pillen. Zijn telefoon wordt in beslag genomen.
Na onderzoek blijken er op de telefoon zo'n 1400 pagina's aan chats te staan met ene André, volgens het OM de 'tussenpersoon'. André geeft Joshua verschillende opdrachten om drugs te verkopen. Ze spreken daarbij vooral met elkaar in straattaal.
Zo moet Joshua drugs afleveren op 174 adressen in Zwolle, Kampen, Hasselt, Genemuiden, IJsselmuiden en Dalfsen. Hij moet er 'SOS, SNOEP, KIP, 3MC en hasj' bezorgen.
De politie heeft met tientallen afnemers gesproken en zo ontdekt dat velen geregeld bestellingen plaatsen bij de groep.

Scarface naspelen

Op de telefoon van Joshua staan ook foto's en filmpjes. Daar is Joshua op te zien met zakken vol drugs, stapels bankbiljetten en een vuurwapen. Naar eigen zeggen zijn die foto's gemaakt 'om stoer te doen'. In meerdere filmpjes is hij ook te zien met de kopstukken van de bende. Ze rijden dan in dure auto's, waaronder de Mercedes van 'Het Meisje'. "Het is een beetje Scarface naspelen", zegt de officier van justitie erover. "Joshua heeft ook zo'n geldtelmachine, waar die pakken met geld doorheen haalt."

Weer een aanslag

Tijdens een rechtszitting onlangs tegen een medeverdachte in de Zwolse drugsscene, wordt gezegd dat ook Joshua doelwit is geweest van een beschieting in de wijk Holtenbroek. In een reactie laat hij aan RTV Oost weten absoluut niet beschoten te zijn.
Tekst gaat verder onder de animatie.
In november 2019 werd een verkeerd busje beschoten in de wijk Holtenbroek
In november 2019 werd een verkeerd busje beschoten in de wijk Holtenbroek © RTV Oost - Tom Meerbeek
Verkeerde bus
Op 27 november is er op klaarlichte dag, waarschijnlijk vanuit de Glenn Millerflat, geschoten op een wit busje. Het busje, maar ook de tegenoverliggende James Lastflat zijn geraakt. Niemand raakt gewond, maar een monteur die in het busje zit te eten schrikt zich een ongeluk. De schutter heeft zich waarschijnlijk vergist in het busje. Joshua laat weten dat hij niet eens in het bezit is van een busje. "En ik heb met niemand ruzie", zegt hij.
Uit een chatbericht blijkt dat die dag Enes S.uit Steenwijk de schutter moet zijn geweest. "Maar dat bericht is vals", zegt zijn advocaat. Vooralsnog wordt Enes dan ook niet vervolgd voor de schietpartij. Wel heeft 'ie afgelopen november twee auto's in brand gezet in de wijk Stadshagen, dat geeft hij ook toe. Vanuit die auto's zou drugs gedeald zijn in opdracht van de twee vermeende 'cocaïnebazen' Abas en Idris.
Die jongens accepteren geen nee
Enes S.
Enes heeft problemen met hen. Ze hebben hem gevraagd om een concurrent te beschieten, zegt 'ie. "En dat wilde ik echt niet. Maar die jongens accepteren geen nee."
Enes zegt met het in brand steken van de auto's gehandeld te hebben uit rancune, maar ook uit angst. "Ze hebben me al eens naar een broodjeszaak gelokt. Daar stond één van de bazen mij op te wachten. Ik kon nog net op tijd wegkomen."

Bedreiging

Ook geeft hij toe Fabienne 'Het Meisje' te hebben bedreigd, de vermeende rechterhand van Abas en Idris. Dat deed hij via Snapchat, met de volgende tekst:
“Zeg ma tegen je vriendin Dat ze mijn tasje met me spullen erin Vndg nog Geeft
desnoods aan silvio
Of ik zweer Ze gaat kogels vangen
Beloof ik dr
Als ze dat doet Laat ik iedereen met rust”
Bij de tekst stuurt hij een begeleidende video mee. Op het filmpje is zijn getatoeëerde linkerhand te zien, met daarin een pistool. Later wordt er een wapen bij hem in beslag genomen.

Onderduiken

Enes is voorlopig op vrije voeten met een enkelband. Reden dat hij zijn proces in vrijheid mag afwachten is dat 'ie gebroken lijkt te hebben met het milieu. Hij zegt zelf: "Wat die jongens doen is echt niet normaal. Ik ben nu 23 jaar en wil een normale toekomst opbouwen met mijn vriendin."
Het Openbaar Ministerie vindt het ook prima dat Enes zijn proces in vrijheid afwacht: "Als hij uit de bocht vliegt, zit hij ook zo weer binnen", aldus de officier van justitie. Enes geeft aan dat hij gaat onderduiken om geen "gezeik" te krijgen met het andere kamp.

Snitchlist

Naast Enes zit ook Merdan 'De Lange' op een verborgen plek. Merdan wordt verdacht van betrokkenheid bij de liquidatiepoging op Idris in september vorig jaar, maar is op vrije voeten. Zowel Enes als Merdan voelen zich bedreigd, zeggen ze. Daar speelt bij mee dat er vanuit de gevangenis een filmpje gepost is op social media. In het filmpje, dat afkomstig lijkt van Idris, worden Merdan en Enes weggezet as 'snitches', oftewel verraders.
Naast bovenstaande twee namen, staan ook de ontvoerde R., de in Holtenbroek beschoten Emin Y. en één van de in 2016 beschoten Turkse broers op de lijst. Alle mannen hebben belastende verklaringen afgelegd over Abas en Idris. Ze zijn allemaal op vrije voeten.
Degenen die nog vastzitten voor hun rol in de Zwolse onderwereldoorlog zijn de 'bazen' Abas en Idris, en Julian 'De Surinamer'. Hij zou in 2016 de auto bestuurd hebben, van waaruit de Turkse broers op de Wijheseweg werden beschoten. Komende week wordt gekeken of ze langer vast blijven zitten.

Heb je een nieuwstip of nieuwe informatie? Tip de redactie via WhatsApp of via de mail.