Dominee preekt met Pasen in lege kerk in Zwolle: "Vandaag net iets lastiger"

Hagg heeft dit in zijn 34-jarig bestaan als dominee nog nooit meegemaakt. Dat de deuren van de kerk gesloten zijn tijdens Pasen. Hagg: “Dit is echt uniek en het voelt tegennatuurlijk. Ik vind het vandaag nét iets erger dan de andere zondagen dat we gesloten zijn vanwege corona”, zo bekent hij. Daarna valt er een stilte.

Hij vervolgt: “Pasen is voor ons hét christelijk feest. Dan denken wij aan de kruisiging van Jezus en vieren wij daarna zijn opstanding uit de dood. Dat kunnen we dit jaar niet samen in de kerk vieren.”

Maar het is niet alleen kommer en kwel. Hagg legt uit dat de kerk openbreekt op een andere manier. De mogelijkheden van andere middelen worden ontdekt, zoals social media, internet en televisie.

Momenteel wordt via bits en bytes de verbinding met elkaar gezocht. Want als de mensen niet meer naar de kerkdiensten mogen komen, dan worden de kerkdiensten bij de mensen thuisgebracht. En als iedereen op hetzelfde moment afstemt op Kerkomroep.nl, dan kunnen de mensen virtueel samenzijn en de dienst interactief beleven.

Dominee Jeroen Sytsma van de Koningskerk omschrijft de eerste weken als ‘een soort niemandsland waarin je elkaar opnieuw moet vinden’. Maar hij zit niet bij de pakken neer. Hij vertelt: “We zijn met best veel mensen, ongeveer 1400. En toch hebben we een manier gevonden om contact met elkaar te houden.”

Zo zijn er online kerkdiensten en wordt het kerkblad De Klaroen vaker digitaal verspreid. Er wordt met elkaar vergaderd via beeldbellen. Maar ook gezinnen die dicht bij elkaar wonen, wordt gevraagd om extra naar elkaar om te zien. Dit gaat via sociale media zoals WhatsApp of het sturen van e-mails. En de dominees bellen de hele dag door met hun gemeente.

Ondanks de hulp van digitale middelen, is er geen reden tot een jubelstemming. Sytsma: “Wij hebben het ei van Columbus nog echt niet gevonden. Het is allemaal zo nieuw en de communicatie is ingewikkeld. Wij doen ons best. Terugkijkend besef ik hoe gaaf het is om écht kerk te zijn door elkaar te zien, in gesprek te gaan, samen te zingen en elkaar in groepen te ontmoeten. Naar de toekomst toe ben ik hoopvol, want liefde overwint alles. En dat geloof ik van de liefde van God, maar ook van de liefde tussen mensen onderling. En dan is er altijd hoop. Ook in deze nieuwe situatie.”

Er wordt ook creatief verbinding gezocht met de ‘buitenwereld’. Weliswaar niet in bits en bytes, maar in kant-en-klare materie. Voor de gevangenis in Zwolle hebben Koningskerkers zes tassen vol met knutselmateriaal gemaakt. De mannen en vrouwen van de Penitentiaire Inrichting (PI) maken hiervan driehonderd kaarten voor mensen in verpleeghuizen.

Maaike Broeksema, pastor van Diaconale Stichting Gevangenenzorg Zwolle, vertelt: “De gedetineerden in Zwolle weten hoe fijn het is om – zeker in deze tijd – een kaart te krijgen. Zij willen ook graag hun steentje bijdragen door aan de slag te gaan met het maken van kaartjes voor anderen. Mooi om elkaar zo in deze moeilijke tijd te steunen en te bemoedigen.”

Hoe ervaart Hagg het preken zonder publiek? Ook dat heeft hij nog nooit meegemaakt. Hagg: “Live preken voor een lege zaal is heel vreemd. Ik ben gewend om van links naar rechts de zaal door te kijken, maar dat moet je dus niet doen. Je moet richting de camera blijven kijken en dat is best lastig. Ik bedenk de gezichten er zelf bij als ik preek. Maar wat ik mis, is de interactie. Dat je mensen elkaar ziet aanstoten als je iets gezegd hebt. Daar kun je dan op reageren. Maar nu dus niet, want ze zijn er niet.”

Op de vraag of Hagg nog een carrière ambieert als televisiedominee, antwoordt hij lachend en beslist: “Nee, absoluut niet. In deze tijd snap ik dat televisie een uitkomst is. Het voelt vertrouwd om je eigen dominee en muziekgroep te zien. Maar het echte contact met mensen van vlees en bloed heb je niet. Straks mogen we weer bij elkaar komen en dan drinken we na de kerkdienst koffie en thee. Samen. Daar kijk ik naar uit.”