Lokale media in Overijssel krijgen bijna miljoen euro uit noodfonds: 'We zijn nu belangrijker dan ooit'

"Lokale media zijn nu belangrijker dan ooit", is de stellige overtuiging van Flip van Willigen, directeur bij 1Twente Enschede. "Je ziet in deze tijd dat er steeds meer vraag is naar hoe de landelijke maatregelen ook lokaal uitpakken.”

De omroep van Enschede krijgt bijna 27.000 euro uit het noodfonds, dat in het leven is geroepen door het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW).

“Het fonds was heel erg hard nodig”, zegt Van Willigen. “Zowel in opdrachten als in reclame zien we een enorme terugloop. Dan moet je echt denken aan tienduizenden euro's per maand. We zijn er dus heel erg blij mee, al dekt het lang niet alle kosten.”

Fotograaf: RTV Oost 1Twente Enschede maakt elke dag een liveprogramma

Naast 1Twente Enschede zijn er nog vijftien andere lokale omroepen in Overijssel die geld uit het noodfonds ontvangen. Daarnaast verdelen 45 huis-aan-huiskranten, van zestien verschillende uitgevers, samen ruim 800.000 euro.

De bedragen wisselen sterk per medium: lokale omroepen ontvangen 33 cent per huishouden, lokale kranten krijgen 66 cent per brievenbus waarin ze vallen.

"Wij zagen dat lokale media het heel snel heel zwaar kregen door het wegvallen van advertentie-inkomsten", vertelt René van Zanten, directeur van het Stimuleringsfonds voor de Journalistiek.

Het Stimuleringsfonds bepaalt welke media wel en welke media geen geld krijgen uit het noodfonds. "Er zijn weinig momenten in de geschiedenis aan te wijzen waarin lokale media zo belangrijk waren als nu. Het was dus wel zaak om heel snel iets te doen."

Fotograaf: RTV Oost / Ties van der Heide René van Zanten (Stimuleringsfonds voor de Journalistiek)

Marc Visch, directeur-bestuurder van de Nederlandse Lokale Publieke Omroepen (NLPO) is blij dat het fonds in het leven is geroepen. "Het noodfonds is belangrijk om de korte termijn te overbruggen. De inkomsten van omroepen zijn echt van de één op de andere dag tot stilstand gekomen. Er moest dus heel snel gereageerd worden. Dit zorgt ervoor dat we een paar maanden kunnen overbruggen."

Overigens moeten media die gebruik maken van het noodfonds, wel aan een aantal voorwaarden voldoen. "Je moet er voor zorgen dat je op een bepaald niveau journalistiek blijft bedrijven", licht de directeur van het Stimuleringsfonds voor de Journalistiek toe. "Maar het geld moet wel ten dienste staan van de journalistiek."

"Lokale media krijgen een krediet. En als je aan de voorwaarden voldoet, zetten we dat om in een uitkering. Hebben we daar twijfels over, dan gaan we het onderzoeken. En als daaruit blijkt dat je het niet goed hebt gedaan, blijft het een krediet en hou je dus een schuld."

Overigens benadrukt Van Zanten dat de uitkeringen uit het noodfonds lang niet genoeg zijn om lokale media in de benen te houden. "Dit is slechts een deel van het verlies van de meesten. We schatten ongeveer een derde. Maar het is wel het verschil, voor een heleboel, tussen omvallen en door kunnen gaan."

Dat beaamt Marc Visch van de NLPO: "Het is voor de eerste nood, tot juni gaat het de boel overeind houden. Maar niet meer dan dat. We moeten dus nu echt verder kijken wat we na die tijd gaan doen."

Fotograaf: RTV Oost / Ties van der Heide Marc Visch (directeur-bestuurder NLPO)

Op meer geld van het Stimuleringsfonds hoeven de lokale media voorlopig niet te rekenen. "Wij hebben een heel klein kasje, dat staat in geen enkele verhouding tot de bedragen die nu nodig zijn", stelt Van Zanten.

Het hebben van goede lokale media, lijkt in coronatijden belangrijker dan ooit. Van Zanten: "Er zijn lokale omroepen die vijf keer meer impact hebben dan ze ooit gehad hebben. Die zien de clicks en de luistercijfers exploderen. Het belang van lokaal nieuws is dus wel heel erg aangetoond."

"Ik kan dat alleen maar onderschrijven", aldus Marc Visch. "Ze zijn belangrijk, juist vanwege die kleine verhalen. Lokaal maakt nu echt het verschil. Mensen zijn op huis aangewezen en je wil toch weten wat er in je omgeving gebeurt. De lokale omroep kan daar enorm in voorzien."

'Het is niet kostendekkend'
Heinink Media, uitgever van huis-aan-huiskranten in onder meer Borne, Rijssen, Nijverdal en Twenterand, ziet het extra geld vooral als een noodpotje. “Uiteindelijk is het niet kostendekkend", zegt eigenaar Patrick Heinink.

“Zo is cultuur voor ons een heel belangrijk item en dat ligt nu vrijwel stil. Adverteerders laten het gedeeltelijk afweten en daardoor drogen voor ons de advertentie-inkomsten op.”

De uitgever heeft al maatregelen moeten nemen. “Sommige kranten komen nu eens in de veertien dagen uit, in plaats van elke week”, vertelt Heinink.

Fotograaf: RTV Oost Patrick Heinink van Heinink Media

Liveprogramma
Bij 1Twente Enschede wordt sinds de coronacrisis elke middag tussen vier en vijf uur een liveprogramma gemaakt, met het nieuws van die dag.

“We hebben direct na de lockdown, ergens medio maart, binnen één dag besloten om het anders te gaan doen”, vertelt Van Willigen. “We hebben op radio, tv en online alles gecombineerd in een visual radio-uitzending van een uur.”