Nieuw vaarbeleid in Giethoorn stuit op grote weerstand bij bewoners en ondernemers

Al jaren wordt erover gepraat, wat moet er gebeuren tegen te grote drukte in de smalle gracht in Giethoorn? Ondernemers en inwoners zouden samen een vaarplan maken, maar de belangen waren te tegenstrijdig, de partijen kwamen er niet uit samen. De gemeente kwam dus zelf met een voorstel.

De nieuwe vaarverordening betekent een grote verandering voor de bootverhuurders. Ze moeten flink betalen als hun boten door het drukke deel van de gracht varen. Met een duur woord heet dit vermakelijkhedenretributie, ofwel een heffing op vermaak. Wie een rondvaart door Amsterdam maakt, betaalt dit ook.

Het gaat om flinke bedragen: een gewoon fluisterbootje of rondvaartboot kost 500 euro per jaar. Voor een brede sloep moeten verhuurders jaarlijks 1500 euro betalen. De bedoeling is wel dat de verhuurders dit doorberekenen aan de huurder, en dan gaat het hooguit om een paar dubbeltjes per klant, denkt de gemeente.

Een authentieke punter is een stuk goedkoper, die mag voor vijftig euro per jaar de gracht door. Zo wil de gemeente het varen met traditionele houten punters stimuleren en de verhuur van brede sloepen ontmoedigen. Dat 'Gieters Gevaer' is goed voor de karakteristieke uitstraling van het dorp, en het is ook positief voor de punterbouwers die dan wellicht weer meer werk krijgen.

De kans dat er door de nieuwe verordening meer houten punters worden verhuurd dan aluminium sloepen, lijkt klein. De kosten voor aanschaf en onderhoud van een houten punter zijn veel hoger, berekenen de verhuurders. De lagere bijdrage dekt die kosten bij lange na niet.

Dit plan valt slecht in het dorp. Op de eerste informatie-avond zijn ondernemers en inwoners het nu wel roerend met elkaar eens: dit plan rammelt aan alle kanten. Het probleem, schade en overlast door teveel bootjes bij elkaar, wordt er niet mee opgelost denken beide partijen.

De nieuwe vaarverordening geldt alleen in het drukste deel van Giethoorn, waar nu al éénrichtingsverkeer geldt. Het idee is dat verhuurders niet meer alle boten door de gracht laten varen, maar hun gasten stimuleren andere routes te kiezen over de meren en kanalen rond Giethoorn. Dat gaat niet werken, zeggen de ondernemers: "Dat is net zoiets als Parijs bezoeken en niet naar de Eiffeltoren mogen kijken".

Op de informatie-avond verbazen de verhuurders zich ook over het moment waarop de gemeente met het voorstel komt. Veel ondernemers zitten door de corona-crisis al in zwaar weer. Nederlandse toeristen komen wel weer, maar Aziaten, die de laatste jaren een fors aandeel hebben in het Gieterse toerisme blijven weg. Het is maar de vraag of en wanneer het internationale toerisme weer op gang komt.

Nog een probleem zijn de bootjes die worden verhuurd bij de vele B&B's die er de afgelopen jaren bij zijn gekomen. Dat was de officiële bootverhuurders altijd al een doorn in het oog. Die worden nu min of meer gelegaliseerd en ook bestempeld als verhuurboten, waardoor het nog drukker kan worden.

De inwoners van Giethoorn zien om heel andere redenen de nieuwe vaarverordening niet zitten. Voor hen geldt straks een vaarverbod door de dorpsgracht, tenzij je als direct aanwonende een ontheffing hebt, of vaart met een boot smaller dan 1,80 meter. Maar de inwoners willen niet beknot worden in de vaarroutes of de keuze van een boot.

"De eigen inwoners worden achtergesteld op de toeristen", vindt Karl van der Linde, "we worden eigenlijk bezoeker in ons eigen dorp. We moeten kilometers omvaren als we naar het recreatie-eiland willen, dat is nogal kwalijk, en gaat mij en andere bewoners veel te ver.".

Wethouder Bram Harmsma benadrukt dat het voorstel nog gewijzigd kan worden: "Het is zeker nog niet in beton gegoten, daarom houden we nu ook informatie-avonden om alle meningen in het dorp op te halen. Maar we moeten wel doorpakken nu, er moet wel echt wat gebeuren en dan is het logisch dat de gebruikers ook hun bijdrage leveren".

Dat er wel wat moet gebeuren, daarover zijn de meeste bewoners en ondernemers het ook wel eens. De schade die het drukke vaarverkeer veroorzaakt wordt elk jaar groter. De overlast kan uiteindelijk ook toeristen wegjagen. Maar met dit plan kan de wethouder niet op steun uit het dorp rekenen.

Op 6 oktober discussieert de raad over het voorstel. Giethoorn gaat dat niet lijdzaam afwachten. De bootverhuurders hebben al een advocaat in de arm genomen om te kijken wat ze hier juridisch tegen kunnen doen. Gieters Belang heeft een brandbrief naar de gemeente gestuurd waarin het aanstuurt op uitstel van het besluit, om inwoners meer inspraak te geven.

Ook inwoner Karl van der Linde laat dit niet gebeuren: "Ik ga de raad inlichten dat dit hele proces niet deugt, en ook het ministerie van Economische Zaken. De inwoners staan al jaren met 0-10 achter, het is tijd dat ze met 10-0 voor komen te staan".